Ποτέ δεν καταλάβαμε γιατί η Παιδεία, η πιο σημαντική επένδυση για το μέλλον της χώρας, θα πρέπει να έχει πολιτικό προϊστάμενο και να αλλάζει κατεύθυνση και σύστημα κάθε φορά που αλλάζει ο Υπουργός. Εξ ορισμού, ο σωστός σχεδιασμός στην Παιδεία γίνεται με ορίζοντα δεκαετιών και γενεών – ενώ ο κομματικός Υπουργός Παιδείας σχεδιάζει με ορίζοντα – στην καλύτερη περίπτωση - τις επόμενες εκλογές. (Συνήθως «σχεδιάζει» με ορίζοντα την επόμενη δημοσκόπηση.) Η ένταξη της Παιδείας στα... πεδία των μικροκομματικών συμφερόντων ήταν το μεγαλύτερο έγκλημα των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων.
Θέλουμε από την αρχή να υπογραμμίσουμε ότι η Παιδεία, για μας, δεν περιορίζεται στις αίθουσες διδασκαλίας. Είναι κάτι ευρύτερο, τόσο χρονικά όσο και ποιοτικά. Με τον όρο «Παιδεία» εννοούμε την ψυχοσωματική, πνευματική, κοινωνική και ηθική καλλιέργεια του ανθρώπου σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, στην οποία συμμετέχουν – αρνητικά ή θετικά - και άλλοι παράγοντες όπως η οικογένεια, το κοινωνικό περιβάλλον, τα Μ.Μ.Ε. και τα πρότυπα που προβάλλονται. Επομένως η Παιδεία, άρα και το συγκεκριμένο Υπουργείο, αποκτάει ευρύτερο ρόλο και φεύγει από τη δικαιοδοσία των πολιτικών κομμάτων. Αυτή η αλλαγή κατοχυρώνεται Συνταγματικά.
Κι επειδή αυτό μπορεί να ακούγεται αρκετά «θεωρητικό», ας κάνουμε μια εντελώς πρακτική ερώτηση: ποιος ευθύνεται για τις ανορθόγραφες λεζάντες των τηλεοπτικών σταθμών, ακόμα και της κρατικής τηλεόρασης; Ποιος κρατικός φορέας, αν όχι κάποιος ο οποίος θα υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας, θα έχει την ευθύνη της καλλιέργειας και της ανάδειξης της ελληνικής γλώσσας; Ποιος θα προστατεύσει τις νέες γενιές από τη λαίλαπα των greeklish;
Το σημαντικότερο όλων, λοιπόν, είναι ο επανακαθορισμός των ΣΤΟΧΩΝ κυρίως της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που σήμερα αντιμετωπίζονται ως ένας προπαρασκευαστικός θάλαμος για την ανώτατη, με ότι αυτό συνεπάγεται στην πορεία: αμόρφωτοι και άναρθροι νέοι, που υπολείπονται των στοιχειωδών γνώσεων και της στοιχειώδους κοινωνικής αγωγής, κομματονεολαίοι, ανιστόρητοι, απαίδευτοι, ανάγωγοι και, το χειρότερο, χωρίς κριτική σκέψη. Την κριτική τους σκέψη και την φιλομάθεια, την αντίληψη δηλαδή ότι η μάθηση είναι αυταξία και όχι εργαλείο για να «βγάζεις λεφτά», το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα την εξοβελίζει από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου.
Χρειαζόμαστε μια πρωτοβάθμια παιδεία, που από την πρώτη μέρα εισαγωγής του παιδιού στο σχολείο να απασκοπεί στο να το αναθρέψει ως έναν ενσυνείδητο και ευσυνείδητο ΕΝΕΡΓΟ ΠΟΛΙΤΗ, με κριτική σκέψη και εξοπλισμένο με βασικές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις από όλο το φάσμα των ανθρωπίνων γνώσεων (γλώσσα ιστορία, θετικές επιστήμες , βιολογία, ψυχολογία, φιλοσοφία, κ.ο.κ.) και με δεξιότητες απαραίτητες για την μελλοντική του εξέλιξη (ξένες γλώσσες, υπολογιστές, κ.ο.κ.) . Είναι δυνατόν να καλείται ο πολίτης να ψηφίσει για θέματα που έχουν άμεση συνάρτηση με τις οικονομικές επιστήμες και να μην έχει διδαχθεί τίποτε για το πώς λειτουργεί η διεθνής οικονομία, το τραπεζικό σύστημα, οι αγορές χρήματος; Να μην ξέρει τίποτε από την οικονομική ιστορία, το κραχ του 1929, τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, την πετρελαϊκή κρίση, την χρεωκοπία της Αργεντινής;
Το σχολείο δεν είναι «φάμπρικα» απολυτηρίων. Δεν χρειάζεται όλοι να πάνε στο Λύκειο ή στο Πανεπιστήμιο. Είναι όμως απαραίτητο, τελειώνοντας την τρίτη Γυμνασίου και αποφασίζοντας για το μέλλον τους, να είναι εφοδιασμένοι όλοι ανεξαιρέτως με τα στοιχειώδη και απαραίτητα γνωστικά, κοινωνικά και ηθικά εργαλεία για να επιλέξουν την πορεία τους.
Ένα επίσης τεράστιο λάθος, που προέκυψε ως αντίδραση στην ηθικοπλαστική παιδαγωγική, που επικρατούσε στην παιδεία μας μέχρι και πριν 40 χρόνια, είναι η αποσύνδεση της παιδείας από την κοινωνική και ηθική αγωγή. Ο «Ελληνάρας», δεν προέκυψε γενετικά, αλλά «παιδευτικά» (από την απουσία της παιδείας). Ασφαλώς, σήμερα η κοινωνική και ηθική αγωγή δεν μπορεί και δεν πρέπει να ξαναεφαρμοστεί στο πλαίσιο της παλαιάς ηθικοπλαστικής κατήχησης, αλλά σε ένα νεωτερικό πλαίσιο με εστίαση στην έννοια της ελληνικότητας, στην ισορροπία ανάμεσα στο ατομικό και το κοινωνικό όφελος, και στον διάλογο των γενεών και των πολιτισμών.
Η γλώσσα μας, το ουσιωδέστερο συστατικό της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και της εθνικής μας συνοχής, έχει περάσει από τόσους διδακτικούς πειραματισμούς εις βάρος πάντοτε των νέων, που σήμερα μεταφράζουν από αγγλικά στα ελληνικά για να μιλήσουν και τελειώνουν ακόμη και το ελληνικό πανεπιστήμιο με ένα λεξιλόγιο που με βία υπερβαίνει τις 500 λέξεις , χωρίς να μπορούν να γράψουν στοιχειωδώς ορθογραφημένα. Χρειαζόμαστε μια καθαρή και χτενισμένη νέα ελληνική, χωρίς τους «μαλλιαρούς» πειραματισμούς του ’80 που μας δυναστεύουν έως σήμερα, όπου η γραμματική και το συντακτικό της θα διδάσκονται από νωρίς. Είναι επίσης απαραίτητη η διδασκαλία των αρχαίων από τις τελευταίες τάξεις του δημοτικού, γιατί είτε το θέλουμε είτε όχι χωρίς τα αρχαία είναι αδύνατον να μιλήσεις σωστά τα νέα, ή να έχεις συνείδηση των όσων λες. Αν ένα παιδί σήμερα δεν μπορεί να κατανοήσει τον Καβάφη, ή τον Παπαδιαμάντη, αυτό οφείλεται στην παιδευτική μας ένδεια και στο ότι κάναμε τα παιδιά πειραματόζωα στις πολιτικές μας συγκρούσεις για το γλωσσικό ζήτημα.
Επανακαθορισμός των στόχων της παιδείας είναι το πρώτο βήμα και ακολούθως:
- Υιοθέτηση όλων των διαδραστικών μέσων εκμάθησης.
- Έλεγχος και ξαναγράψιμο όπου είναι αναγκαίο των σχολικών βιβλίων, από ΟΜΑΔΕΣ ειδικών και όχι από κομματικούς «ευνοούμενους» που είχαν τα μέσα για να πάρουν τη «δουλειά» της συγγραφής τους.
- Ενίσχυση σχολικών δραστηριοτήτων σε εξωσχολικούς χώρους, που να ενισχύουν την έννοια του ενεργού πολίτη και της αγάπης προς την κοινωνία που ζουν και εκπαίδευση, όσο είναι δυνατόν, εκτός σχολείου, ώστε τα παιδιά να συνδέσουν τις γνώσεις τους με τη ζωή, να πάρουν απαντήσεις σε ερωτήματα που η ζωή θέτει και να ζήσουν το πείραμα στη φυσική του διάσταση.
Προτείνουμε η Παιδεία να χαράσσεται (και να διοικείται) από 7μελή επιτροπή «σοφών» στην οποία θα συμμετέχουν διακεκριμένοι Έλληνες πνευματικοί άνθρωποι, καθηγητές, διανοούμενοι, οι δύο εκ των οποίων θα πρέπει να είναι καθηγητές σε Πανεπιστήμια της Ευρώπης ή/και των ΗΠΑ, για να μεταφέρουν συνεχώς στην επιτροπή τον «αέρα» της διεθνούς εμπειρίας. Υπουργός Παιδείας θα είναι ο Πρόεδρος της Επιτροπής, η θητεία του οποίου θα ορίζεται από την ίδια την επιτροπή. Η επιτροπή επίσης θα αντικαθιστά τα μέλη της, αν κάποιος αποχωρήσει, και θα εποπτεύει το εκπαιδευτικό σύστημα. Ο Γεν. Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας θα έχει «τεχνικές» αρμοδιότητες, οικονομικού και διοικητικού χαρακτήρα.
Οι πρώτοι 7 «σοφοί» θα επιλεγούν με διακομματική απόφαση. Η Βουλή θα μπορεί να αλλάξει την σύνθεση της επιτροπής με απόφαση των 2/3 του σώματος.
Η ΠΑΙΔΕΙΑ θεμελιώνεται στις έννοιες της εξωστρέφειας, της αριστείας και της αξιολόγησης σε όλες τις βαθμίδες.
Η εξωστρέφεια ενσωματώνει την δυνατότητα προσαρμογής της εκπαίδευσης λαμβάνοντας υπ’ όψιν μεταβλητά κοινωνικά, δημογραφικά, γεωγραφικά ή ποιοτικά κριτήρια. H Εκπαίδευση συνιστά δημόσιο αγαθό και, επομένως, η χρηματοδότηση και ο τελικός έλεγχος του αποτελέσματος αφορούν ολόκληρη την κοινωνία (κράτος και ιδιωτική πρωτοβουλία). Αυτό σημαίνει πως το κράτος ελέγχει μόνο το αποτέλεσμα και όχι την εκπαιδευτική διαδικασία, (όπως για παράδειγμα τα αναλυτικά προγράμματα). Το κράτος οφείλει να επιτρέψει αυξημένη αυτονομία στους εκπαιδευτικούς, τους γονείς και τους επιχειρηματίες, ώστε αυτοί οι τρεις φορείς να έχουν την ελευθερία να ιδρύουν σχολεία και να συστήνουν εκπαιδευτικές διαδικασίες, που θα ελέγχονται μόνο ως προς την αποτελεσματικότητά τους. Η εξωστρέφεια στην Παιδεία συμβάλλει επίσης στην αρμονική ένταξη των νέων στο διεθνές περιβάλλον, υπερνικώντας τάσεις απομονωτισμού και φοβικά σύνδρομα. Η εκπαιδευτική πολιτική είναι ενημερωμένη και εναρμονισμένη με τις εξελίξεις στον ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο.
Η αριστεία επιβραβεύει τους ικανούς, τους δημιουργικούς, τους άξιους και τους καινοτόμους, μαθητές και εκπαιδευτικούς, μέσω ενός ευέλικτου και πρωτοπόρου περιβάλλοντος μάθησης και διδασκαλίας και τους υποστηρίζει σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες. Σε κάθε κοινωνία υπάρχουν άνθρωποι ιδιαίτερων ικανοτήτων. Όποια κοινωνία στο όνομα ενός ισοπεδωτικού λαϊκισμού δεν το αναγνωρίζει, απλώς τους διώχνει και τις ικανότητές τους τις αξιοποιούν άλλες κοινωνίες. Στην Παιδεία που σχεδιάζουμε οι ταλαντούχοι εντοπίζονται, αξιοποιούνται, προωθούνται και ανταμείβονται. Η πρόσβαση στην εκπαίδευση είναι δικαίωμα όλων και ο θεσμός της αριστείας αποτελεί την σημαντικότερη επένδυση για το μέλλον. Επανιδρύονται τα πρότυπα σχολεία ώστε η δωρεάν παιδεία υψηλού επιπέδου να δημιουργεί και πρότυπα ανθρώπων του πνεύματος, του ήθους και της καλλιέργειας. Επειδή τα κριτήρια της πρόσβασης στα πρότυπα σχολεία είναι αμιγώς ποιοτικά, κοινωνικές, φυλετικές, οικονομικές ή άλλες διακρίσεις καταργούνται στην πράξη.
Η αξιολόγηση καθιστά την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης μέγεθος μετρήσιμο. Η αξιολόγηση εκπαιδευτικών και σχολικών μονάδων είναι καθολική και πολύπλευρη, εξωτερική αλλά και εσωτερική, με σαφή κριτήρια και διακριτές βαθμίδες. Αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης, συσχετίζεται άμεσα με τη χρηματοδότηση των εκπαιδευτικών μονάδων και τα αποτελέσματά της δημοσιοποιούνται και έχουν ως κύριο αποδέκτη την κοινωνία. Το σύστημα της αξιολόγησης ενσωματώνει μηχανισμό ανατροφοδότησης και ελέγχου της αποτελεσματικότητάς του, ώστε να προβαίνει ανά πάσα στιγμή και χωρίς καθυστέρηση σε διορθωτικές κινήσεις. Υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια αξιολόγησης όπως το επιστημονικό βιογραφικό και η δραστηριότητα του κάθε εκπαιδευτικού που αναμφίβολα είναι σημαντικά, όμως είναι καιρός να ρωτήσουμε τους μαθητές και τους γονείς και η γνώμη τους να παίξει κάποιο ρόλο. Δεν θα ήταν κακή ιδέα αν μετά την αποφοίτησή του κάθε παιδί κατέθετε την άποψή του μέσω ενός ερωτηματολογίου για κάθε καθηγητή που συνάντησε. Η αξιολόγηση από τους υφιστάμενους και τους πελάτες είναι μια καθιερωμένη και εξαιρετικά επιτυχημένη πρακτική στη διαχείριση ανθρώπινουν δυναμικού. Γιατί να μην την εφαρμόσουμε και στο σχολείο;
Φυσικά πάντα υπάρχει ο φόβος ότι κάποιος θα ευνοήσει τον φίλο, τον γνωστό, τον συγγενή... Όμως, αυτά τα θέματα έχουν λυθεί στις περισσότερες χώρες με ασφαλιστικές δικλείδες όπως αξιολόγηση αξιολογητών, αξιολόγηση από υφιστάμενους, μαθητές, γονείς, δυνατότητα αναθεώρησης κλπ. Υποστηρίζουμε ότι ένα σύστημα αξιολόγησης με τις όποιες αδυναμίες του ειναι απείρως καλύτερο από την παντελή έλλειψη αξιολόγησης.
Ως γενικές αρχές, που ισχύουν για όλες τις βαθμίδες, αναφέρονται οι εξής.
- Εξίσωση ευκαιριών. Στρατηγικός στόχος της Πολιτείας είναι η έμπρακτη άρση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων, καθώς και του κάθε είδους αποκλεισμού (π.χ παιδιά με αναπηρία) με ενίσχυση των οικονομικά ασθενέστερων μαθητών και των σχολείων σε υποβαθμισμένες περιοχές.
- Ανάδειξη της αξίας όλων των εκπαιδευτικών κατευθύνσεων. Μέχρι σήμερα, η κυρίαρχη αντίληψη διέκρινε τα επαγγέλματα σε όσα είχαν αυξημένο κοινωνικό κύρος, και σε επαγγέλματα δεύτερης, τρίτης κ.λπ. κατηγορίας. Αυτές οι ιδεοληψίες αποτυπώνονταν και στην εκπαίδευση. Σε μια λειτουργική κοινωνία δεν χρειαζόμαστε μόνο δικηγόρους και γιατρούς (αντιθέτως: χρειαζόμαστε πολύ λιγότερους από τους υπάρχοντες!). Χρειαζόμαστε ικανούς τεχνικούς πολλών κατευθύνσεων που θα έχουν και γνώσεις και επαγγελματικό κύρος πιστοποιημένο από ένα αντίστοιχο πλαίσιο σπουδών.
- Δημιουργούμε κύκλο παιδαγωγικών σπουδών για κάθε επιστήμονα που θέλει να διδάξει. Το ότι κάποιος π.χ. τέλειωσε Φυσικός δεν σημαίνει αυτόματα ότι θα είναι και καλός καθηγητής Φυσικής. Άλλο θέμα η κατοχή της γνώσης και άλλο η ικανότητα μετάδοσής της. Ένας επιστήμονας, επομένως, για να εργαστεί ως εκπαιδευτικός θα πρέπει να έχει πάρει και μεταπτυχιακή ειδικότητα, του παιδαγωγού, η οποία θα απαιτεί συγκεκριμένο κύκλο σπουδών, προσαρμοσμένο στην αρχική του ειδικότητα.
- Η εκπαιδευτική λειτουργία βελτιώνεται όταν γίνεται σε συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού, όταν δηλαδή ο γονέας και ο μαθητής έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν μεταξύ διαφορετικών προσφορών. Προτείνεται η πιλοτική εισαγωγή στοιχείων άμιλλας στα σχολεία με δυνατότητα επιλογής σχολείου, επιταγής σπουδών (vouchers) ή ανάδοχων σχολείων (charter schools) με σκοπό την ποιοτική αναβάθμιση τόσο των ιδιωτικών όσο και των δημόσιων σχολείων. Ένα σχολείο αποκτά φήμη από το επίπεδο των σπουδών του, το κύρος και την επιστημονική δραστηριότητα των καθηγητών του, την προσήλωσή του σε αρχές, την ποιότητα και την επάρκεια των εγκαταστάσεών του, το επίπεδο και τις καριέρες των αποφοίτων του. Όση διαφήμιση κι αν κάνει, αν δεν έχει τα παραπάνω, ούτε οι γονείς ούτε οι μαθητές πείθονται. Με τη χρήση της επιταγής σπουδών, το Κράτος θα δίνει τη δυνατότητα στους γονείς και στους μαθητές / φοιτητές να επιλέξουν το σχολείο που εξασφαλίζει καλύτερο επίπεδο σπουδών, και η χρηματοδότησή του θα γίνεται από αυτή την επιταγή.
- Εισαγωγή του πολλαπλού σχολικού βιβλίου. Κάθε σχολείο θα μπορεί να επιλέγει αυτά που επιθυμεί από κατάλογο εγκεκριμένων βιβλίων. - Η ιδιαίτερα θετική διαδικασία συνεχούς διείσδυσης των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση (διαδραστικοί πίνακες, iPad, διαδικτυακή σύνδεση με άλλα σχολεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό, κλπ.) προσεγγίζεται από την Πολιτεία και την εκπαιδευτική κοινότητα με τρόπο που να αναδεικνύει την δημιουργική και όχι την καταναλωτική - θεαματική τους διάσταση.
- Έμφαση στην κριτική σκέψη και καταπολέμηση της «παπαγαλίας» με αλλαγές στους τρόπους εξέτασης. Η κατά λέξη αναπαραγωγή κειμένου (πρακτική συγγενής με την λογοκλοπή) θα αποθαρρύνεται και σε καμία περίπτωση δεν θα πριμοδοτείται.
- Επανασχεδιασμός των προγραμμάτων ξένων γλωσσών με διάθεση επαρκών ωρών διδασκαλίας και έλεγχο του εκπαιδευτικού αποτελέσματος. Στόχος είναι η πολύ καλή εκμάθηση των Αγγλικών (επίπεδο lower στο τέλος του Γυμνασίου και proficiency στο τέλος του Λυκείου) και η σχετικά καλή εκμάθηση μιας δεύτερης ξένης γλώσσας.
- Υποχρεωτικές περιοδικές διαδικασίες αξιολόγησης σε όλες της βαθμίδες με στόχο τη μέτρηση του βαθμού στον οποίο το εκπαιδευτικό σύστημα επιτυγχάνει τους στόχους του. Σχολεία που υστερούν σε επιδόσεις θα αποτελούν αντικείμενο ιδιαίτερης προσοχής από την Πολιτεία και ή βελτιώνονται ή κλείνουν.
- Συμμετοχή των «μάχιμων» εκπαιδευτικών στο σχεδιασμό της εκπαιδευτικής πολιτικής. Η εκπαιδευτική πολιτική δεν καθορίζεται αποκλειστικά από θεωρητικούς της εκπαίδευσης με ελάχιστη εμπειρία μέσα στην τάξη.
- Μηδενική ανοχή στις καταλήψεις σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Οι καταλήψεις υποβαθμίζουν το δημόσιο σχολείο, βανδαλίζουν τον δημόσιο χώρο και πλήττουν τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα.
Ειδικότερα, ανάμεσα στις αρχές που αφορούν στις συγκεκριμένες βαθμίδες εκπαίδευσης αναφέρονται:
1. ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ – ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
- Ο νηπιαγωγός και ο δάσκαλος της στοιχειώδους εκπαίδευσης είναι, για μας, το πιο σημαντικό λειτούργημα σε μια κοινωνία. Θα έπρεπε οι κορυφαίες προσωπικότητες ενός τόπου να διδάσκουν στα δημοτικά σχολεία. Άρα στόχος μας είναι η ποιοτική και οικονομική αναβάθμιση του ρόλου τους. Η επιλογή των δασκάλων και των νηπιαγωγών θα εστιάζεται σε στοιχεία προσωπικότητας, μεταδοτικότητας, συναισθηματικής ευφυΐας, και όχι μόνο σε θέματα γνωστικής επάρκειας.
- Σχεδιάζουμε τις ώρες διδασκαλίας και δημιουργικής απασχόλησης των μαθητών σύμφωνα με το ωράριο των εργαζόμενων γονιών στον ιδιωτικό τομέα (7:30 – 17:30). Είναι απολύτως απαραίτητο, για να μπορούν οι εργαζόμενοι να έχουν και οικογένεια!
- Εισαγωγή της διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών στις 2 τελευταίες τάξεις του δημοτικού με κατάλληλες μεθόδους και προγράμματα, ώστε οι μαθητές να αποκτήσουν αίσθηση της γλωσσικής συνέχειας, της ιδεολογικής κληρονομιάς και της σύνδεσης γλώσσας και πολιτισμού.
- Καθώς σε πολλά σχολεία, οι Έλληνες μαθητές είναι μειοψηφία, ο ρυθμός της διδασκαλίας σήμερα συνήθως ακολουθεί τις δυνατότητες των αλλοδαπών μαθητών που έχουν ελλιπή γνώση ή και πλήρη άγνοια της γλώσσας. Έτσι οι Έλληνες μαθητές καθυστερούν στην εξέλιξή τους και χάνουν το ενδιαφέρον τους, ενώ η τάξη κάθε άλλο παρά... τάξη διαθέτει. Αυτό δεν είναι δυνατόν να συνεχιστεί. Λύση δεν είναι η «γκετοποίηση» των σχολείων, αλλά η δημιουργία προπαρασκευαστικών τάξεων 1-2 ετών αποκλειστικά για αλλοδαπούς που θα μαθαίνουν τη γλώσσα, ώστε να μπορέσουν να γίνουν αποδεκτοί και από τους Έλληνες μαθητές, αφού δεν θα είναι η αιτία να υποβαθμίζονται οι δικές τους σπουδές.
2. ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
- Προκρίνονται προγράμματα με έμφαση στη διαμόρφωση αυτόνομων και ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων, με κριτική σκέψη και αυτοπεποίθηση.
- Έμφαση στην ηθική και κοινωνική παιδεία. Το σχολείο εκτός από γνώσεις μεταδίδει και αξίες όπως η εντιμότητα, η εργατικότητα, ο σεβασμός στους νόμους, ο σεβασμός του δημόσιου χώρου και αγαθού, η δημοκρατική συμπεριφορά, η αλληλεγγύη προς τον συνάνθρωπο.
- Αποκέντρωση. Η επιτροπή Παιδείας καθορίζει τους εκπαιδευτικούς στόχους σε κάθε βαθμίδα και ελέγχει το τελικό αποτέλεσμα, αλλά αφήνει την εκπαιδευτική διαδικασία ανοιχτή στην ενεργητική συμμετοχή των σχολείων και της τοπικής κοινωνίας.
- Καθιερώνουμε ετήσια επιμόρφωση των δασκάλων και καθηγητών Μέσης Εκπαίδευσης σε χρόνο των διακοπών ο οποίος μειώνεται ανάλογα.
3. ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ – ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
- Αναθεωρούμε το άρθρο 16 του Συντάγματος. Είναι απόλυτα θεμιτή η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων που θα βοηθήσει, μέσω της άμιλλας που θα αναπτυχθεί, και τα δημόσια πανεπιστήμια.
- Διασυνδέουμε τις σπουδές με την διεθνή έρευνα και την παραγωγική οικονομία με στόχο την ανάπτυξη τομέων όπου η χώρα μας διαθέτει ανταγωνιστικά ή συγκριτικά πλεονεκτήματα. Η έρευνα, εκτός από μηχανισμός παραγωγής γνώσης είναι και βασικός μοχλός ανάπτυξης και παραγωγής πλούτου.
- Αναδεικνύουμε τις ανθρωπιστικές σπουδές σε τομέα προτεραιότητας. Ιδρύεται Κέντρο Ανθρωπιστικών Ερευνών με έμφαση στη γλώσσα, τον πολιτισμό, την τέχνη και την φιλοσοφία, όπου θα παρέχονται παγκοσμίου επιπέδου εκπαιδευτικές υπηρεσίες. Στόχος η προσέλκυση φοιτητών ανθρωπιστικών και καλλιτεχνικών κατευθύνσεων από όλον τον κόσμο και η ανάδειξη της Ελλάδας σε παγκόσμιο κέντρο των Ανθρωπιστικών Σπουδών.
- Οι σπουδές ξαναγίνονται... σπουδές και όχι φυτώριο κομματικών και συνδικαλιστικών στελεχών. Κάθε κομματική δραστηριότητα σε χώρους Εκπαίδευσης απαγορεύεται. Είναι η μάστιγα και το όνειδος της Ανώτατης Εκπαίδευσής μας. Σε ποια πολιτισμένη χώρα λειτουργούν κομματικές νεολαίες μέσα στα πανεπιστήμια με δικαιώματα μάλιστα κράτους εν κράτει; Όποιος μαθητής ή φοιτητής θέλει να ενταχθεί σε κόμμα, να πάει στην κομματική οργάνωση της γειτονιάς του. Μέσα στα πανεπιστήμια τα κόμματα δεν έχουν καμία δουλειά, δεν χρησιμεύουν στην ελεύθερη διακίνηση της σκέψης, αλλά στον εγκλεισμό και στην περιχαράκωσή της πίσω από κομματικά κιγκλιδώματα. Το πρώτο πράγμα που χρεοκόπησε σε αυτήν την χώρα ήταν η παιδεία του - ότι άλλο χρεοκόπησε ήταν το φυσικό επακόλουθο.
Οι φοιτητές θα μπορούν να έχουν τους συλλόγους τους και τις εκλογές τους, αλλά χωρίς επίσημη διασύνδεση με τα κόμματα. Θα ελέγχεται αυστηρά τυχόν... υπόγεια διασύνδεση και από τις πρυτανικές αρχές και μέσω της νομοθεσίας που θα ορίζει την λειτουργία των κομμάτων. Θα προβλέπονται κυρώσεις και για το πολιτικό κόμμα που θα αποδειχθεί ότι έχει οικονομικές ή άλλης φύσεως δοσοληψίες με φοιτητική παράταξη και για την ίδια την παράταξη.
- Η είσοδος στους χώρους των Πανεπιστημίων θα γίνεται με ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου πρόσβασης (κάρτα) όπως σε όλον τον πολιτισμένο κόσμο. Πλήρης κατάργηση του Πανεπιστημιακού ασύλου. Η διακίνηση των ιδεών γίνεται στη χώρα μας χωρίς κανένα εμπόδιο και κανένας δεν διώκεται για τις ιδέες του. Οι μόνοι χώροι στους οποίους, αν εκφράσεις τις ιδέες σου, κινδυνεύει η σωματική σου ακεραιότητα είναι, σήμερα, οι χώροι των Πανεπιστημίων.
- Καταργείται η συμμετοχή των φοιτητών στις εκλογές των πρυτανικών αρχών και απαλλάσσεται η Πανεπιστημιακή κοινότητα από το καρκίνωμα της παράνομης δοσοληψίας καθηγητών - φοιτητών (σου δίνω τα θέματα – με ψηφίζεις;) που έχει καταβαραθρώσει το ηθικό κύρος όλων των πλευρών και εθίζει τους φοιτητές στη διαφθορά. Ο φοιτητής πηγαίνει στο Πανεπιστήμιο για να σπουδάσει - όχι για να το διοικήσει.
- Τα Πανεπιστήμια αυτοδιοικούνται με σύνδεση επιπέδου σπουδών/φοιτητών και χρηματοδότησης.
- Οι φοιτητές χάνουν την φοιτητική ιδιότητα μετά από συγκεκριμένο αριθμό αποτυχιών στις εξετάσεις.
- Καθιερώνονται άτοκα φοιτητικά δάνεια τα οποία θα αρχίσουν να αποπληρώνονται 2 χρόνια μετά την αποφοίτηση.
- Δωρεάν παροχή, σε κάθε φοιτητή, πρόσβασης στο διαδίκτυο και από τον προσωπικό του χώρο.
Και τα αυτονόητα: συνελεύσεις φοιτητών γίνονται εκτός ωρών διδασκαλίας. Οι καταλήψεις αντιμετωπίζονται με αστυνομική επέμβαση, σύλληψη των καταληψιών και παραπομπή τους στο αυτόφωρο. Η καταστροφή η ή ρύπανση των χώρων διδασκαλίας θεωρείται... αυτό που είναι, δηλαδή καταστροφή δημόσιας περιουσίας και πληρώνεται από τους καταστροφείς ή τους κηδεμόνες τους. Φυσικά, εφαρμόζονται οι νόμοι και ως προς τις ποινικές ευθύνες.
4. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός στην Ελλάδα είναι εξοργιστικά ανεπαρκής. Οι νέοι άνθρωποι καταλαβαίνουν ότι τα όνειρά τους είναι αδύνατο να πραγματοποιηθούν και η προσπάθειά τους ήταν μάταιη, όταν είναι πλέον αργά και αφού έχουν εξαντλήσει όλη τους την ενέργεια. Τι νόημα έχει κάποιος να σπουδάζει αρχαιολογία ή κοινωνιολογία όταν οι πιθανότητες να εργαστεί στο αντικείμενό του είναι μηδαμινές; Ή, για να μιλήσουμε και για τις «ιδιωτικές σπουδές», πού θα παίξουν οι εκατοντάδες νέοι που αποφοιτούν κάθε χρόνο από τις Θεατρικές Σχολές; Αν υπολογίσουμε και τους οικονομικούς πόρους που σπαταλά η ελληνική οικογένεια για μια επένδυση που θα αποτύχει – και επαγγελματικά και ψυχικά - τότε η αναγκαιότητα για σωστό επαγγελματικό προσανατολισμό γίνεται μεγαλύτερη.
Προφανώς λοιπόν η ενημέρωση των μαθητών για τις δυνατότητες επαγγελματικής σταδιοδρομίας μέσα από την κάθε επιστήμη πρέπει να είναι ένα βασικό αγαθό παρεχόμενο με τον αρτιότερο τρόπο. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός δεν μπορεί να είναι ένα «ορφανό» μάθημα που κάποιος πρέπει να αναλάβει, αλλά μια ολόκληρη φιλοσοφία που από πολύ νωρίς, από το δημοτικό, θα αντιλαμβάνεται τις ιδιαίτερες ικανότητες κάθε μαθητή και θα τον βοηθάει να τις αναπτύξει.
- Αναβαθμίζουμε τις σχολές επαγγελματικής κατάρτισης διαμορφώνοντας μια νέα γενιά σύγχρονων τεχνιτών με διεθνείς αξιώσεις, με έμφαση σε τέχνες και τεχνικές όπου η Ελλάδα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα.
- Στις τεχνικές σχολές καθιερώνουμε μαθήματα επιχειρηματικότητας. Ο πτυχιούχος ηλεκτρολόγος π.χ. θα πρέπει να ξέρει να οργανώσει και τα διοικητικά της δουλειάς του, να σκέφτεται σαν μικρός (και μεγάλος, γιατί όχι;) επιχειρηματίας. Υποστηρίζουμε την επιχειρηματικότητα και τη εξωστρέφεια των επαγγελματιών -επιχειρηματιών.
5. ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ
- Η διά βίου μάθηση είναι τρόπος ζωής στη σημερινή πραγματικότητα των συνεχών εξελίξεων και των ραγδαίων αλλαγών σε όλους τους τομείς. Οι εργαζόμενοι οφείλουν να επικαιροποιούν, να αναβαθμίζουν και να επεκτείνουν τις γνώσεις και δεξιότητές τους, ώστε να παραμένουν ανταγωνιστικοί ή, αν χρειαστεί, να μπορούν να αλλάξουν επαγγελματικό προσανατολισμό. Σε ένα περιβάλλον που συνεχώς μεταβάλλεται ανταγωνιστικός είναι εκείνος που προσαρμόζεται: ως άτομο, ως κοινωνία, ως έθνος. Δεν το κάναμε ποτέ. Όσα προγράμματα επιμόρφωσης εφαρμόσαμε, τα θεωρούσαμε ένα ακόμα «τρυκ» για να έχουν κάποιοι διδάσκοντες ένα μικρό επιπλέον εισόδημα και κάποιοι συμμετέχοντες ένα τυπικό αποδεικτικό συμμετοχής, συχνά χωρίς καμμία συμμετοχή.
Όμως η διά βίου μάθηση δημιουργεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Κάθε άλλη οπτική είναι καταδίκη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα μη εφαρμογής αυτής της λογικής και ταυτόχρονα αντιπαραγωγικού και ανήθικου χειρισμού είναι η περίπτωση των τυπογράφων:
Το 1980, όταν η φωτοστοιχειοθεσία καταργούσε την κλασική τυπογραφία με τις πλάκες μολύβδου, οι τυπογράφοι έκαναν μια «λουδιτική απεργία», εναντίον της τεχνολογικής αλλαγής! Ούτε λίγο - ούτε πολύ, η οικογενειοκρατούμενη πανίσχυρη συντεχνία τους ζητούσε να μην χρησιμοποιηθεί ποτέ η νέα τεχνολογία! Ήταν κάτι καταφανώς παράλογο και εξοργιστικό – και μόνο σαν σκέψη. Οι εκδότες προφανώς δεν ήταν δυνατόν να υποχωρήσουν. Μετά από απεργία 2 εβδομάδων, τη «λύση» βρήκε το κράτος (εις βάρος των φορολογούμενων και των δανειστών της χώρας): συνταξιοδότησε τους τυπογράφους πολλοί από τους οποίους ήταν τότε 30 – 35 ετών! Από το 1980 δηλαδή και μετά πληρώναμε συντάξεις σε νεότατους ανθρώπους γιατί κανείς δεν σκέφτηκε (ή δεν θέλησε να σκεφτεί) ότι υπάρχει και άλλος δρόμος: της εκπαίδευσης στις νέες τεχνολογίες. (Αυτό το έκαναν αρκετοί από τους συνταξιοδοτηθέντες τυπογράφους με δική τους πρωτοβουλία, και εργάστηκαν ως φωτοστοιχειοθέτες, εισπράττοντας παράλληλα και τη σύνταξη!)
Για τη ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ, ΞΑΝΑ! η επιμόρφωση δεν είναι «πάρεργο» της Παιδείας, αλλά βασικός πυλώνας της – ιδιαίτερα όσον αφορά στις ικανότητες των Δημοσίων Υπαλλήλων και στη σχέση τους με τις νέες τεχνολογίες.
 |
| ΠΙΤΣΙΡΙΚΟΣ ΣΕ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΑΘΗΣΗΣ |
