ΕΙΝΑΙ Η ΤΕΧΝΗ ΥΛΙΣΜΟΣ;

Η επαγγελματική ενασχόληση με την τέχνη σε κάθε της μορφή είναι βιοπορισμός επομένως είναι εξορισμού κερδοσκοπική ενέργεια όπως η επαγγελματική ενασχόληση με οτιδήποτε άρα και με τη τέχνη.
Δεν αναφερόμαστε όμως σε αυτή τη διάσταση όταν θέτουμε το ερώτημα "είναι η τέχνη υλισμός;".
Προφανώς είμαστε όλοι άνθρωποι και έτσι αποτελούμαστε εν μέρει από ύλη, επομένως η υλική μας υπόσταση το απαιτεί και να μας αφορά και να μας ενδιαφέρει το υλικό και αυτό γίνεται στο βαθμό που εξαρτάται η ύπαρξη μας από τα υλικά αγαθά.

Η διάσταση όμως που περνάει από το βιοπορισμό και φτάνει στην αισθητική ευχαρίστηση και απόλαυση είναι ο στόχος του ερωτήματος.

Στόχος της τέχνης -μεταξύ άλλων- είναι βασικά η αισθητική ευχαρίστηση και απόλαυση.Συνδέεται αυτή η ευχαρίστηση με την ευχαρίστηση της κτήσης και της κατοχής αλλά κι ακόμη παραπέρα με την εξύψωση της υλική υπόστασης σε πρώτιστο αγαθό.
Μια επίπτωση αυτής της οπτικής γωνίας είναι ο ηδονισμός [το κυνήγι των ηδονών και των απολαύσεων σαν κυρίαρχος στόχος ζωής] και ο καταναλωτισμός[η κατανάλωση σαν μέσο στο κυνήγι των ηδονών και των απολαύσεων].
Παρατηρώντας τον κόσμο της τέχνης των καλλιτεχνών και των φιλότεχνων παρατηρούμε δύο στάσεις ζωής.

Η πρώτη των καλλιτεχνών δημιουργών που ζουν για την τέχνη τους.
Μάλιστα συχνά ζουν ασκητικά και σαν απόκοσμα όντα, βιώνοντας τη δημιουργία σαν απώτατο λόγο ύπαρξης, είναι συνήθως φιλελεύθερα όντα πέρα από κανόνες και συμβιβασμούς και λειτουργούν μέχρι και ασύδοτα στην προσπάθεια τους να απελευθερωθούν από τον κόσμο και τις αγκυλώσεις του,κι έτσι να πρωτοπορήσουν και να ξεχωρίσουν.
Πρόκειται για την επανάσταση της πρωτοτυπίας και καινοτομίας που προφανώς γίνεται για τη δόξα και τη φήμη [η ματαιοδοξία στο μεγαλείο της] ή για λόγους προσφοράς στο σύνολο -δοτικότητα- κυνηγώντας ιδεαλιστικά τη διαχρονικότητα, και επομένως τις ηθικές και αισθητικές αξίες στην τέχνη και τη κοινωνία.
Στον κόσμο των καλλιτεχνών εντάσσονται και άλλοι άνθρωποι, συγγενείς, φίλοι των καλλιτεχνών διδάσκαλοι. Θα έλεγα ότι είναι απλά κοινωνοί της τέχνης με ανιδιοτελείς στόχους ίσως όχι δημιουργοί αλλά έμμεσα ή άμεσα υποστηρικτές της δημιουργίας και κυρίως των δημιουργών.

Η δεύτερη στάση ζωής είναι των φιλότεχνων, εκείνων που έχουν χρήματα και ανταλλάσσουν τα χρήματα με τέχνη. Αυτοί αποζητούν αρχικά την ίδια τη τέχνη για την αισθητική της ευχαρίστηση, έπειτα για τη ματαιοδοξία της κατοχής έργου τέχνης ή ποδηγέτησης του καλλιτέχνη ηδονιζόμενοι έμμεσα λόγω της εξουσίας στο δημιουργό, και τέλος το οικονομικό κέρδος από την εκμετάλευση ανθρώπων που έχουν αυτή την αρρώστια-αδυναμία-πάθος κατοχής και κτήσης όμορφων πραγμάτων μεταξύ των φιλότεχνων.

Έτσι εντοπίζουμε τρεις τύπους ιδιοτελούς σχέσης του φιλότεχνου με τη τέχνη:
α.την αισθητική απόλαυση που προκύπτει μέσω της βαθιάς ευαισθησίας καλλιέργειας γνώσεως και μορφώσεως αλλά και πλούτου που προσφέρει την απόκτηση των καλλιτεχνημάτων.
Βέβαια υπάρχουν και οι φτωχοί φιλότεχνοι κοινωνοί της τέχνης μέσω του θαυμασμού και της καλλιέργειας που δεν επιδιώκουν την κατοχή της -ίσως επειδή δεν είναι κι εφικτή- αλλά κυρίως επιδιώκουν τη ψυχαγωγία δηλαδή την αναγνώριση, την αποδοχή των μηνυμάτων και των αξιών και της Αρμονίας που αυτή η τέχνη και ο καλλιτέχνης προτείνει και άγει την ψυχή και το πνεύμα σε υψηλότερα επίπεδα ύπαρξης και ευαισθησίας, ή απλά τη διασκέδαση- το σκόρπισμα των σκοτούρων και των λοιπών κουραστικών σκέψεων και αισθήσεων με όμορφα ερεθίσματα.

β.τη θρέψη της ματαιόδοξης διάθεσης για έμμεση δόξα [το γνωστό: να αποθανατιστεί κανείς μέσω της τέχνης] με το να την κατέχει και να την επιδεικνύει, ή να γίνεται θέμα αυτής, ή να την ποδηγετεί προσφέροντας ανταλλάγματα στον δημιουργό -εννοείται υλικά αγαθά-, άρα κι εδώ συμπλέκεται η κατάσταση με τον πλούτο
γ.το οικονομικό κέρδος μέσα από την εκμετάλλευση του πάθους για απόλαυση ή δόξα.
Έχει στηθεί ένας χορός κερδοσκοπίας γύρω απο την τέχνη το λεγόμενο χρηματιστήριο της τέχνης.
Αυτός ο χορός γίνεται από εμπόρους που πλουτίζουν εκμεταλλευόμενοι τον πόθο για απόλαυση και ματαιοδοξία ανθρώπων πλουσίων που μπορούν να το πετύχουν πληρώνοντας.
Αποτέλεσμα του χορού του κέρδους είναι και το σύστημα επιτυχίας κι άρα πληρωμής και φήμης καλλιτεχνών, η φήμη του καλλιτέχνη δημιουργείται ώστε να ανεβαίνει και η αξία του έργου αλλιώς πως θα μπορούσε να γίνει αυτό;
Ο σκοπός των καλλιτεχνών που εμπλέκονται στο χρηματιστήριο της τέχνης εν ζωή μεταλλάσσεται από πρωτοπορία για την ανύψωση της ζωής των πολλών και τη φήμη "σε πρωτοπορία για την επιτυχία: οικονομικά ανθηρά, υπόληψη και άρα δύναμη φωνής και επηρεασμού [που προκύπτει από τη κοινωνική αποδοχή] και υλικές ανέσεις και απολαύσεις.
Καταντάει ο καλλιτέχνης και ο φιλότεχνος ένας απλός υλιστής

"Υλισμός

Ο υλισμός είναι ένα από τα δύο κύρια ρεύματα της φιλοσοφικής σκέψης, το οποίο υποστηρίζει πως το κύριο συστατικό του Σύμπαντος είναι η ύλη, και πως όλα τα φαινόμενα που παρατηρούνται μπορούν να εξηγηθούν ως υλικές αλληλεπιδράσεις. Οι θετικές επιστήμες χρησιμοποιούν ένα παρεμφερές σύνολο αξιωμάτων, τον μεθοδικό νατουραλισμό, ο οποίος εξηγεί τα παρατηρήσιμα φαινόμενα της φύσης μόνο με φυσικά αίτια, χωρίς να αρνείται την ύπαρξη του υπερφυσικού. Ως καθαρή εξήγηση του υλικού κόσμου, ο υλισμός αντιτίθεται κάθετα στον πλατωνισμό ή ιδεαλισμό.

Στις διάφορες υποκατηγορίες του περιλαμβάνεται ο διαλεκτικός υλισμός, ο ιστορικός υλισμός, ο αυθόρμητος υλισμός, ο μηχανιστικός υλισμός και ο χυδαίος υλισμός."

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η πλέον ακραία κατάληξη του υλισμού είναι και ο ηδονισμός αφού δεν είμαστε παρά ύλη που πάμε στο τίποτε δεν υπάρχει ιδιαίτερος σκοπός στην ύπαρξη,μα τότε το μόνο ενδιαφέρον που μένει είναι η πρόσκαιρη ηδονή: ε! ας στύψουμε λοιπόν και το δευτερόλεπτο...
Σε αυτή τη λογική του ακραίου ηδονισμού μπαίνει και ο φιλότεχνος και ο καλλιτέχνης.
Ο μεν φιλότεχνος που κατέχει πλούτο και μέσω της μόρφωσης των σπουδών και της καλλιέργειας γίνεται κυνηγός στις λεπτότερες των ηδονών που δεν είναι για τους απλούς κοινούς και χυδαίους ηδονιστές.
Ο δε καλλιτέχνης που δρα εν μέρει και σαν φιλότεχνος μέσα από το σύστημα της τέχνης που του πλασάρει τις αξίες αυτές του λεπτού ηδονισμού και τις αναπαράγει υπηρετώντας τις.

Οι τέχνες που σχετίζονται ιδιαιτέρως με τη διάθεση αυτή του ηδονισμού είναι εκείνες που έχουν αποκτήσει εφήμερο χαρακτήρα, σχετίζονται δηλαδή με τη μόδα.
Αυτές είναι οι εφαρμοσμένες τέχνες κατά κύριο λόγο και ακολουθούν και οι εικαστικές που μπήκαν και αυτές στο στιλιστικό χορό, το χορό της μόδας.
Για να λέμε και του στραβού το δίκιο από παλιά ήταν παρών στο χώρο της τέχνης απλά τώρα έγινε η επικρατούσα διάθεση.

Το Ντιζάιν σε κάθε μορφή του γίνεται φορμαλισμός με άκρατο ενδιαφέρον για το καινούριο που δεν έχει ιδωθεί ακόμη και θα γίνει καινοτομία πρωτοποριακό και επαναστατικό: νέες συνταγές και γεύσεις στο τραπέζι των απολαύσεων του σύγχρονου Λούκουλλου-ο διάσημος κι ακόλαστος καλοφαγάς Ρωμαίος που στα συμπόσια του οι ηδονικές γεύσεις ήταν τόσες πολλές και τόσο υψηλής ποιότητας που οι καλεσμένοι έκαναν εμετό για να μπορέσουν να συνεχίσουν να δοκιμάζουν νέες γεύσεις - του άκριτου καταναλωτή.
Αυτό όμως γίνεται βεβαίως σε βάρος άλλων ανθρώπων και σε βάρος των ζώων και των φυτών που δεινοπαθούν και εν ολίγοις σε βάρος της ισορροπίας της υγείας του πλανήτη που μακροπρόθεσμα σημαίνει σε βάρος της ίδιας της ύπαρξης τους.

Η ουσία λοιπόν της τέχνης ή αλλιώς οι αξίες αισθητικές και ηθικές παραμερίστηκαν για να επιδιωχθούν εξωγενείς στόχοι ηδονιστικού χαρακτήρα. Άρα αφού η τέχνη σήμερα στη μεγάλη πλειοψηφία δρα υλιστικά έχει μεγάλη σχέση με τον υλισμό και τις διαθέσεις που αυτός παράγει, δηλαδή την άπληστη εγωιστική διάθεση για συσσώρευση και κατοχή που τρέφει τη ματαιοδοξία του και γίνεται εφικτή μέσα από την αδικία που παράγει για να το πετύχει.

Όμως ο στόχος της τέχνης δεν είναι αυτός κατά τη γνώμη μου απλά οι καλλιτέχνες νοσούν πνευματικά και ψυχικά όπως το σύνολο της κοινωνίας σήμερα και αναπαράγουν την αρρώστια αυτή.

Η υγιής τέχνη έχει στόχους διερεύνησης του ιδανικού και του όμορφου ναι! Αλλά που γίνεται ωραίο- ώριμο και το πετυχαίνει αυτό μέσα από λεπτές ισορροπίες και ταυτόχρονη εξυπηρέτηση αξιών κι έτσι γίνεται πράξη η διαχρονικότητα του έργου τέχνης που προκύπτει μέσα από τη διαχρονικότητα των επιμέρους αξιών που προσπορίζεται και υπηρετεί με τόσο δύσκολη κι αξιοθαύμαστη ισορροπία που τη λέμε Αρμονία.
Η υγιής τέχνη μας περνάει απο την κλίμακα της διασκέδασης στην κλίμακα της ψυχαγωγίας και μέσω αυτής στην ισορροπία και την αρμονια στο βίο.Είναι διδαχή και ευχάριστη ποίηση-σοφίας.

Αυτός ο στόχος Η ΑΡΜΟΝΙΑ για να βρεθεί και να επιτευχθεί απαιτείται ξεκαθάρισμα από στη σκαρταδούρα των ανθρώπων που εμπλέκονται με τη τέχνη με λάθος τρόπο,επομένως ξεσκαρτάρισμα από τη ματαιοδοξία τους και τον πλούτο τους.

Η αυθεντική τέχνη η τέχνη της ΑΡΜΟΝΙΑΣ που βλέπω και σήμερα να υπάρχει δημιουργείται από ανθρώπους ανιδιοτελής και από τη φύση τους υποκινούμενους στο όμορφο και ισορροπημένο αποτέλεσμα κυρίως το διασκεδαστικό τέτοιοι είναι τα παιδιά και κάποιοι από τους ερασιτέχνες που δεν έχουν κρυφές φιλοδοξίες.Στο δευτερο επίπεδο της ψυχαγωγίας μάλλον έχει χαθεί -ελπίζω πρόσκαιρα- η δυνατότητα να περάσουν μηνύματα διαχρονικότητας και αξιών που την υπηρετούν αφού το κοινό και οι καλλιτέχνες έχουν τα μάτια τους στραμένα αλλού στο ιδιαίτερο-ερεθιστικό ή το πολύ στο πρόσκαιρα όμορφο.

ΕΝΔΥΝΑΜΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ ΜΑΣ

θα μείνεις πίσω από τη πρόοδο;....


Για την Αλεπού και το κεφάλι

Ένα καιρό μια αλεπού επήγε σένα τόπο
και βρήκε μια κεφαλή, που έμοιαζε ανθρώπων.
τη πήρε μέσα στα πόδια της κι έλεγε: Ε! δες κεφάλι!
να είχε και εγκέφαλο όπως έχει κάλλη!

Επιμύθιο
Ο μύθος λέει για τους έμορφους στο σώμα
που όμως το μυαλό τους δεν αξίζει το βάρος του σε χώμα....
[Μύθος του Αισώπου]


Σχεδιαστής σημαίνει οραματιστής και υλοποιητής
Αυτή η διαπίστωση είναι κρίσιμης σημασίας για μια χώρα που χαντακώνει ή αφήνει να φύγουν οι σχεδιαστές της.
Τι μπορεί να κάνει η χώρα μου για μένα δεν με ενδιαφέρει και τόσο, αφού δεν περιμένω τίποτε από αυτή, δεδομένου ότι βρίσκεται σε πολύ κρίσιμη και δύσκολη καμπή.
Όποιος εκτός από τη δουλειά του και την οικογένεια του κοιτάζει και λίγο παραέξω και παραμένει έξω από καλούπια και παρωπίδες το βλέπει να συμβαίνει γύρω του και μάλιστα με γοργούς ρυθμούς.
Όλα βάλλονται και πολλά ισοπεδώνονται χάριν ομοιομορφίας, μόδας και υποτιθέμενης προόδου.
Για να μην χαρακτηριστεί κανείς οπισθοδρομικός πρέπει να διαλέξει στυλ εμφάνισης κι αυτό έρχεται έτοιμο σετάκι: ρούχα, κόμμωση, παππουτσια, αξεσουάρ, εκπομπές, μουσική, τροφές, ποτά, παρέες, ηλικίες, και αυτός ο συρφετός πραγμάτων και επιλογών κουράζει, ειδικά για κείνους που δεν πολυ-γνωρίζουν και απλά αφήνονται να παρασυρθούν στη δίνη του Τρέντυ, της μοδός που λένε και στο χωριό μου.

Η μόδα και οι βιομηχανίες από πίσω που κινούν τα νήματα για υλικό συμφέρον σήμερα διαπρέπουν, έτσι η μόδα είναι πια συνώνυμο με τη στάση ζωής έχει να κάνει με την εκλεπτυσμένη διάθεση στη χρήσης της ύλης και των ανέσεων.
Είναι συνυφασμένη με την εκπομπή μηνυμάτων ανωτερότητας ιδιαιτερότητας αλλά μιας πλαστής κι νοθευμένης ανωτερότητας της αισθητικής: "μια κάλπικη χρυσή λίρα" εξαργυρώνεται από πολλούς ανθρώπους κάθε μέρα στις συναλλαγές τους για λίγη λάμψη παραπάνω, για λίγο "σεξ απίλ"-γοητεία.

Ας κάνουμε ένα υποθετικό πείραμα:
Ας μασκαρευτούμε -αντί για φλώροι και γόηδες- σε χωριάταροι ας αφήσουμε μούσια και μαλλιά -κατά το θα αφήσω μούσα και μαλλιά να με φωνάζουν κατατσαπλιά -και ας πάρουμε ταγάρια και σιγκούνια να βγούμε βόλτα.
Πόσα κότσια χρειάζεται για να το κάνει αυτό κανείς εκτός αποκράς!!!
Θα γίνει το θέμα της ημέρας στην παρέα, θα γελάει και το παρδαλό κατσίκι.
Μήπως δεν θα έχομε πετύχει να γίνουμε όμως το επίκεντρο;Αυτό θέλουμε;Όχι σίγουρα
Αυτό που θέλουμε είναι θαυμασμός κι όχι χλεύη...

Άρα το θέμα δεν είναι να γίνει κανείς ιδιαίτερος, αλλά να γίνει με κάποιο συγκεκριμένο τρόπο αποδεκτό από τους πολλούς να τηρήσει δηλαδή κάποιες προδιαγραφές.
Να δίνει μοδάτος ντε...να γίνει κούλ, να γίνει σινιέ, τρέντυ, χάι.....
Εντέλει φίλοι μου να γίνει σούργελο με άλλο τρόπο αποδεκτό από τους στιλίστες που μας κατσικωθηκαν στο σβέρκο γιατί δεν γίνεται αμαρτία χωρίς θεωρητικούς καθοδηγητές!

Το ίδιο ισχύει και για το σπίτι μας, το αυτοκίνητο μας, το σώβρακο που θα φορέσουμε, με λίγα λόγια οτιδήποτε υλικό και άυλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ένα σύγχρονο άνθρωπο αρσενικό, θηλυκό ,ή αρσενικοθήλυκο.

Η δουλειά του σχεδιαστή κάθε είδους [βιομηχανικού, αρχιτέκτονα, αρχιτέκτονα εσωτερικών χώρων,γραφίστα και πάει λέγοντας έχει μετατραπεί σε κάποιου τύπου στυλίστα .....]

Από οραματιστή και πραγματοποιητή οραμάτων που λύνουν τα μεγάλα και τα βασικά διαχρονικά προβλήματα των ανθρώπων καθιστώντας τη ζωή τους λιγότερο προβληματισμένη και άρα πιο άνετη.
Μεγάλος ξεπεσμός! όχι επειδή ο στυλίστας είναι κάτι το ποταπό και ανάξιο αφού κι εκείνος σαν δημιουργός ρόλο έχει την εξύψωση κι όχι τη η διαφοροποίηση με κάλπικα τεχνάσματα
Η διαφορά είναι τεράστια αφού από την μια είναι ο δημιουργός που εξυψώνει και τα ήθη μέσω του μικρο περιβάλλοντος και της ύλης ενώ από την άλλη είναι καθοδηγητής καλλιτεχνικός σύμβουλος σε υπάρχουσες προδιαγραφές.
Προτείνει απλά σαν πωλητής δεν κάνει καινοτομίες, ολοκληρωμένες δημιουργίες που θα αλλάξουν το κόσμο μας προς το καλύτερο.

Η ποικιλία είναι σαφώς μια βασική αρχή της ζωής, το ενδιαφέρον όμως νομίζω είναι το κοίμισμα των συνειδήσεων των ανθρώπων, η πλάνη που τον οδηγούν τα ερεθίσματα αυτά που κραυγάζουν από κάθε γωνιά.

ΕΝΤΕΛΕΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ;

Προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να ανακαλύψουμε ο καθένας προσωπικά το ελάχιστο δυνατό καθώς και το μέγιστο δυνατό της γκάμας των αναγκών του.
Πώς γίνεται;
Εγώ προσωπικά:
πρώτα στήνοντας ένα σενάριο ζωής με τα απολύτως απαραίτητα για την επιβίωση [για λίγο το αντέχει και ο πιο πλούσιος καλομαθημένος]
και μετά ένα άλλο με τα πλέον άχρηστα και περιττά λούσα[ για ελάχιστο το αντέχει κι ο πιο φτωχός].

Η αποστασιοποίηση από το χώρο και τον τρόπο που συνηθίσαμε μας κάνει να βλέπουμε με άλλη ματιά τη ζωή μας και ανακαλύπτουμε το αναγκαίο του περιττού και το περιττό του αναγκαίου.

Η μεγαλύτερη ανάγκη για τον άνθρωπο είναι να νοιώθει πως ζει για κάποιο λόγο ότι είναι σημαντικός και για τούτο αξίζει το κόπο η προσπάθεια του και η πορεία σπαρμένη με αγκάθια και τριαντάφυλλα που λέγεται ζωή.

Η ιδιαιτερότητα αυτή προκύπτει από τις επιλογές και τις παραλήψεις του καθενός μας που επηρεάζουν όμως και τους άλλους όπως και μεις επηρεαζόμαστε από τις δικές τους.

Το ενδιαφέρον είναι να βρει κανείς αυτό που τον ενθουσιάζει, και αυτό γίνεται μόνο δοκιμάζοντας κι επιμένοντας μέχρι εκεί που το αντέχει και λίγο ακόμη παραπέρα, γιατί πολλές φορές το ξεπέρασμα των ορίων είναι η μεγαλύτερη ηδονή στην αναζήτηση και τον πειραματισμό αναλόγως το χαρακτήρα του καθενός.

Η ιδιαιτερότητα ενός σύγχρονου Έλληνα είναι η Ελληνικότητα του όπως εκείνος την νοιώθει μελετώντας την σε βάθος.
Να δει γιατί ενώ εμείς ένα βιβλίο δεν μπορούμε να το διατηρήσουμε να το δώσουμε στα παιδιά μας, κάποιων το έργο διατηρήθηκε για πολλούς αιώνες.
Πόσο άξιο πρέπει να είναι για να διαφυλαχθεί σαν κόρη οφθαλμού από τόσους πολλούς.
Ας ανακαλύψουμε αυτούς τους θησαυρούς των Ελλήνων κι όχι μόνο αν μπορούμε ας αποθησαυρίσουμε και άλλων λαών τους θησαυρούς.

Ελληνικότητα για μένα είναι: Σοφία Πνευματικότητα Ευτυχία που τη βρίσκω σε έννοιες όπως ισορροπία, μέτρο, αρμονία, ρυθμός, αντίθεση, φωτεινότητα, ποιότητα, ανθρωπιά, δημιουργία, φυσικότητα, φιλικότητα, αλληλεγγύη, ειρήνη, δημοκρατία, φιλοπρωτία,αυτοθυσία, προσφορά και ταπεινοφροσύνη, αδελφοσύνη, δικαιοσύνη, ισότητα και πολλά ακόμη που τα ψάχνω ολοένα...

Το αρχαιοελληνικό κάλλος στην τέχνη που μεταφέρει όλα αυτά τα μηνύματα εκτός από ομορφιά φέρει και ωραιότητα δηλαδή ωριμότητα.
Δεν είναι κενό περιεχομένου αντίθετα είναι πλήρες περιεχομένου,μάλιστα ξεχειλίζει διαχρονικές αξίες και για τούτο είναι και διαχρονικά άξιο για τους ανθρώπους.

Μπορούμε να πούμε τα ίδια για το σύγχρονο σχεδιασμό;
Η ημερομηνία λήξεως του λείπει μόνο,τόσο επιπόλαιος και ανώριμος είναι. Υπάρχουν και κάποιες λίγες φωτεινές εξαιρέσεις.
Άρα καλό είναι να εστιάσουμε περισσότερο στο σχεδιασμό περιεχομένου αυτό που ονομάζουμε ολικής ποιότητας και να γίνει η φωτεινή εξαίρεση κανόνας.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ-DESIGN

Άρθρο 6

Οι τρεις συνιστώσες του Σχεδιασμού-Design-

Στη διαδικασία του Σχεδιασμού οποιουδήποτε κτίσματος ή αντικειμένου συμβάλουν τρεις- μεταξύ άλλων- βασικοί και πολυσυζητημένοι παράγοντες επιρροής.

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑ, Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ Η ΜΟΡΦΗ

Οι τρεις αυτοί παράγοντες εκφράζουν και περιέχουν τους κανόνες που ρυθμίζουν τις δημιουργικές διαδικασίες ολοκλήρωσης των συνόλων.

Κατά καιρούς έχουν χρησιμοποιηθεί με διαφορετικές ονομασίες όπως αισθητική ή φόρμα αντί για μορφή, τεχνική αντί για κατασκευή,λειτουργία χρήσης ή πρακτική-πρακτικότητα αντί για λειτουργία.

Λειτουργία [ή λειτουργία χρήσης ή πρακτικότητα ή όπως αλλιώς] ο όρος αναφέρεται πάντα στη χρήση και το σύνολο των αντιδράσεων μεταξύ αντικειμένου ή χώρου και των χρηστών του.
Οι αντιδράσεις αυτές λειτουργούν άμεσα κατά τη χρήση και στηρίζονται σε οργανικές ενέργειες όπως: κάθομαι, κοιμάμαι, ξεκουράζομαι, εργάζομαι, και λοιπά, είναι δηλαδή οι φυσιολογικές όψεις της χρήσης.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα σταθερά υπάρχον είναι ότι στη διαδικασία χρήσης εκπληρώνονται οι ανάγκες του χρήστη [δια μέσω των ιδιοτήτων και λειτουργιών του ανάλογου αντικειμένου ή κτίσματος]
Συνήθεις προεκτάσεις της άμεσης χρήσης του αντικειμένου ή κτίσματος είναι και οι δευτερεύουσες χρήσεις του, που αναφέρονται:
1. σε μεταλλάξεις συμπληρώσεις αφαιρέσεις -ευελιξία χρήσεως-
2.στη συντήρηση και επιδιόρθωση ,
3. στην αποθήκευση,
4.στη μεταφορά,
5. στη αποσυναρμολόγηση του και συναρμολόγηση του με ευκολία,
6.στον καθαρισμό,και υγιεινή του διατήρηση
7. και στη συνεργασία του με άλλα ομοειδή ή συμπληρωματικά είδη
και τελευταία
8.στην ολοκληρωτική ανακύκλωση των υλικών του

Κατασκευή ή στατική λειτουργία:αναφέρεται στο σύνολο των τρόπων και μεθόδων των επεξεργασιών των υλικών και τη μετεξέλιξη τους σε δομές.
Η κατασκευή υποστηρίζει την αντοχή στη χρήση, την οικονομία υλικών και ενέργειας στη δημιουργία του αντικειμένου ή κτίσματος,

Όλες οι κατασκευαστικές διαδικασίες στοχεύουν στην εκπλήρωση της στατικής λειτουργίας των επιμέρους συνόλων- διαμορφώσεων και του συνόλου.
Προορίζονται για να αντισταθούν στις διάφορες δυνάμεις που το φορτίζουν και γενικά το καταπονούν.[πχ σταθερότητα καθίσματος ,περιστροφή του, κύλιση, αντοχή στοιχείου πλάτης, ή μπράτσων,αντοχή της βαφής στην τριβή ,ολισθηρότητα ή αποφυγή της σε κάποια μέρη επαφής, και άλλα]

Η στατική λειτουργία είναι θεμελιακή προυπόθεση για τη λειτουργία χρήσης.
Η σημασία όμως της κατασκευής πάει πιο πέρα από τη στατική της αποστολή και γίνεται το μέσο, το σχεδιαστικό εργαλείο των λειτουργικών λύσεων και των μορφολογικών παραλλαγών.

Η μορφή ή φόρμα και η αισθητική και συμβολική λειτουργία:είναι το κύριο γνώρισμα των υλικών αντικειμένων που μας περιβάλλουν.
Η μορφή βιώνεται με τη διαδικασία της παρατήρησης των υλικων αντικειμένων μέσα από τις αισθήσεις μας και ενεργεί στον ψυχικό μας κόσμο αμεσότερα και πιο περίπλοκα απο ότι η λειτουργία της χρήσης ενεργεί άμεσα στον οργανικό κόσμο μας και έμμεσα στον ψυχικό μας.
Η ολοκλήρωση ενός συνόλου είναι αυτονόητο [τώρα πια] ότι πρέπει να επιτυγχάνεται με την ισότιμη συμμετοχή και των τριών αυτών θεμελιακών παραγόντων, όμως αυτό μοιάζει ουτοπικό ή ακατόρθωτο.

Ανα καιρούς έχουν παρουσιαστεί κινήματα που ρίχνουν μεγαλύτερο βάρος ενδιαφέροντος στον ένα ή στον άλλο παράγοντα με αποτέλεσμα τη δημιουργία των εξής γενικών τάσεων που κάθε τόσο ανακύπτουν με διαφορετικό όνομα.

Φορμαλισμός[formalismo απο την ιταλική λέξη forma=μορφή] όπου κυριαρχεί η μορφή έναντι της κατασκευής και της λειτουργίας.
Αποτελούσε απο τη ρωμαϊκή εποχή [το δείχνει το δόγμα: "η γυναίκα του Καίσαρα δεν φτάνει μόνο είναι αθώα, πρέπει και να δείχνει..."] και νομίζω αποτελεί ακόμη στην σύγχρονη Ιταλική κοινωνία τη βασική νοοτροπία σχεδιασμού:τον εντυπωσιασμό, πολύ επιτυχημένο ομολογουμένως αφού περνάει μέσα απο τι φινέτσα [finezza=λεπτότητα,ευαισθησία,έμφαση στη λεπτομέρεια].
Κυρίαρχη είναι και στην Αμερικάνικη κοινωνία στην προσπάθεια της να εντυπωσιάσει και να κυριαρχήσει μέσα απο την αμετροέπεια του μεγέθους[more is better...=το περισσότερο είναι καλύτερο...].

Φουνξιοναλισμός [funzionalismo απο την ιταλική λεξη funzione=λειτουργία] όπου η λειτουργία, πρακτικότητα κυριαρχεί τόσο της μορφής όσο και της κατασκευής σαν έμφαση στην αποτελεσματικότητα και αξιοπιστία:έντονο χαρακτηριστικό της νοοτροπίας σχεδιασμού Βορείου Ευρώπης [Γερμανία,Ελβετία,Φινλανδία,Σουηδία,Νορβηγία,Κάτω χώρες]αλλά και Ιαπωνίας,Κορέας.

Κονστρουκτιβισμός [costruttivismo από τη λέξη costruzione=κατασκευή]Όπου η κατασκευή με τις ιδιαίτερες αισθητικές της ποιότητες γίνεται πρόταση.Η κατασκευή αποτελεί την έναρξη -την πηγή της εμπνευσης-της δημιουργικής διαδικασίας δίνοντας και τον αντίστοιχο χαρακτήρα.

Τα αποτελέσματα αυτά είναι αιχμές του φαινομένου και γνώρισαν την αποδοχή του κοινού και μάλιστα για μεγάλα χρονικά διαστήματα επειδή ανακυκλώνονται σαν μεταπτώσεις.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ-DESIGN Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

ΑΡΘΡΟ5

Σχεδιασμός-Design- ο άλλος δρόμος προς τη τέχνη

Διαβάζοντας το βιβλίο "ένας άλλος δρόμος για την τέχνη'' του Βασίλη Ηλιόπουλου των εκδόσεων 'Ελλην, θα δει κανείς μια σειρά από ιδέες για τη σύγχρονη τέχνη και τον παραλληλισμό με την τέχνη.

Η υπόθεση του σχεδιασμού-design- ξεκινά στα αρχικά στάδια του πολιτισμού του ανθρώπου.
Η απεικόνιση στα σπήλαια:αντικειμένων καθημερινής χρήσης φυτών ζώων και τρόπων κυνηγιού όπως και άλλων φάσεων της καθημερινής ζωής των πρωτόγονων ανθρώπων , δείχνει την ίδια ακριβώς λογική και μεθοδολογία απο την αρχή του πολιτισμού μέχρι σήμερα.

Γίνεται ατομική καταγραφή των ιδεών για να αναλυθούν να ξεκαθαριστούν και να επεξεργαστούν περαιτέρω ώστε να γίνει πιό εύκολη η επεξήγηση τους και σε άλλους ανθρώπους που θα συμπράξουν και στην υλοποίηση τους.

Η τακτική αυτή της επικοινωνίας και της συνεννόησης σε ομαδικές δραστηριότητες [όπως αρχικά η συνεργασία στο κυνήγι ή σε άλλες δραστηριότητες πολεμικές και παραγωγικές στην συνέχεια] καθιστά τον άνθρωπο εξαιρετικά αποτελεσματικό και παραγωγικό στις δραστηριότητες του.

Για να γίνει δυνατή η μετάδοση των ιδεών γίνεται χρήση αρχικά:
1.σχημάτων -σκίτσων που υλοποιούνται με πρόχειρα μέσα,[ με κάρβουνο αίμα και άλλες φυσικές χρωστικες ουσίες τα μελάνια και οι σκόνες, που εφαρμόζονται αρχικά με τα χερια και μετά με κλαδιά και υποτυπώδη πινέλα ή γραφίδες σε βράχους , ξύλα ,δέρματα ,περγαμηνές και πάπυρους και λοιπά ]
2.σκαμμάτων προσομοίωσης με υλικά σχεδιαγράμματα και μοντέλα συμβολικής ή και υπο κλίμακα αναπαράστασης,που γίνονται με ίχνη στην άμμο και σύμβολα με πέτρες ξύλα και άλλα υλικά που αναπαριστάνουν μεταφορικά την ιδέα .

Σήμερα τα μέσα που βοηθούν στη μελέτη, επεξεργασία και επεξήγηση των ιδεών, ώστε να γίνουν κατανοητές απο άλλους , δέν είναι κα πολύ διαφορετικά στον πυρήνα τους, μόνο οι τεχνικές και τα μέσα έχουν εμπλουτιστεί και μετεξελιχτεί για λόγους αναγκαιότητας-για σκεφτείτε πόσο πρόχειρα υλικά είναι πιά τα κλαδιά και η άμμος, ενώ ένα χαρτί κι ένα στυλό;-

Ετσι όπως βοηθούσε ο αρχηγός και ιερέας τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας ,να κατανοήσουν την ιδέα του [όπου κατέληξε μετά απο παρατήρηση μελέτη σκέψη και δοκιμές]και να συμπράξουν στην καλύτερη δυνατή υλοποίηση της και να συμπράξουν στην καλύτερη δυνατή υλοποίηση της, έτσι και ο Σχεδιαστής βοηθά σαν άλλος ιεροφάντης τους συνεργάτες του να δώσουν στα προβλήματα λύσεις: πρακτικες λειτουργικές εργονομικές ανθεκτικες οικονομικές και το κυριότερο γοητευτικές-όμορφες.

Η εργασία του Σχεδιαστή ανάλογα με τον τομέα εφαρμογής έχει και την αντίστοιχη ονομασία αλλά κατα βάση είτε σχεδιάζει κανείς ένα βελόνι είτε σχεδιάζει διαστημόπλοιο εφαρμόζει ακριβώς την ίδια διαδικασία.

Η διαδικασία του Σχεδιασμού είναι:
Α.'Ερευνα: καταγραφή των δεδομένων του σχεδιαστικού προβλήματος αλλά και προσπάθεια συλλογής λύσεων που έχουν ήδη δοθεί σε αντιστοιχα θέματα εφόσον υπάρχουν.Αυτό το στάδιο αντιστοιχεί στην ανάλυση των δεδομένων του προβλήματος
Β.Δημιουργία:εφευρεση λύσεων ή μετεξέλιξη με εμπλουτισμό των λύσεων που υπάρχουν ήδη σε νέες .Εδώ έχουμε τις εξής φάσεις:
προσχέδια προπλάσματα
α.αναλυτικά σχέδια και μοντέλα παρουσίασης
β.κατασκευαστικές λεπτομέρειες
γ.υλοποίηση μοντέλου υπο κλίμακα
δ.ολοκλήρωση και παρουσίαση παράδοση
Η φάση των αρχικών σκίτσων ιδεών ,μεσολαβεί σε κάθε επικοινωνία με τον πελάτη συνεργατη κλπ για την κατοχύρωση της ορθής κατευθυνσης των εργασιών.Είναι το πηγαινε έλα -feed back-
Αυτή είναι η μία διαφορά του Σχεδιασμού απο την τέχνη δηλαδή η στενή συνεργασία με τον πελάτη αλλά βέβαια μιλάμε για την ελεύθερη τέχνη όπου δεν υπάρχει εργοδότης και ο καλλιτέχνης κάνει ακριβώς αυτό που θέλει έχοντας ίσως[συνήθως του είναι αδιαφορο και ορθώς] κατα νου ότι αυτό που φτιάχνει θα πρέπει ν μπορεί να το πουλήσει άρα θα πρέπει να αρέσει σε αυτούς που θα το παρουσιάσει.

Υπο αυτή την έννοια ο ερασιτέχνης είναι ο πιό αυθεντικός καλλιτέχνης αφού το κάνει ότι κάνει χάρη γούστου κι όχι για το κέρδος.

Ο καλλιτέχνης που έχει εργοδότη χορηγό [ο οποίος παρεμβαίνει στο έργο προβάλοντας προτιμήσεις και απαιτήσεις] λειτουργεί υπο τη λογική των εφαρμοσμένων τεχνών και όχι σαν εικαστικός καλλιτέχνης.

Γ.Κατασκευή.Εδώ έχουμε τις φάσεις της υλοποίσης του πρωτοτύπου[εφόσον πρόκειται για σειρά ομοειδών αντικειμένων]ή της πραγματικής κατασκευής και τη συνεχή διαπραγμάτευση και συνεννόηση με εξειδικευμένους τεχνικούς μέσω της οποίας γίνει δυνατό να υλοποιηθεί με τον πλέον πιστό και κατάλληλο τρόπο η μελέτη, που απο θεωρητικό κατασκεύασμα γίνεται πράξη και ύλη.Επομένως καθίσταται η παρέμβαση του Σχεδιαστή απαραίτητη και για τούτο η επίβλεψη επιβεβλημένη στενή και συνεχής.

Η δευτερη και σημαντικότερη διαφορά είναι η τεχνική και τεχνολογική κατάρτιση του Σχεδιαστή.
Η τεχνική κατάρτιση του Σχεδιαστή οποιουδήποτε κλάδου είναι υψηλότατη και εξειδικεύεται περαιτερω μέσα στη βιομηχανία ή στον κλάδο που δραστηριοποιείται.
Επειδή είναι διπλός ο ρόλος του: Δημιουργός και Τεχνικός, που μάλιστα παράγει έργο μέσω στελεχών που είναι εξαιρετικά καταρτισμένα - τα ανώτατα στελεχη- και υπερεξειδικευμένα -στελέχη εφαρμογής- -αλλά για τούτο απαιτητικά και βέβαια δεν δέχονται οδηγίες απο τυχαίους όσο κι αν αυτοί τίθενται επικεφαλής μαζί με τον εργοδότη τους.
Σε μια βιομηχανία όπου απο τον τελευταίο εργάτη μέχρι το ανώτατο διευθυντικό στέλεχος τίθενται όλα στη διάθεση και υπο τις οδηγίες του Σχεδιαστή .
Μιλάμε δε για επενδυσεις τεράστιες που του εμπιστευονται την πρόοδο τους στην αγορά.
Για να διευκολυνθεί στο έργο του ο Σχεδιαστής χρησιμοποιεί τις απόλυτα εξειδικευμένες γνώσεις και δυνατότητες, τους αλλά και την εμπειρία τους, για να βγεί το αποτέλεσμα άψογο απο κάθε άποψη.

Το αποτέλεσμα έτσι είναι ομαδικό όπου ο Σχεδιαστής είναι ο ''Μαέστρος -δάσκαλος'' και η ομάδα εργασίας του'' η Ορχήστρα'' συμβάλλει τα μέγιστα , αναλόγως τις απαιτήσεις στην υλοποίηση με τα μέσα που διαθέτει.
Αυτά τα μέσα καλείται να χειριστεί με τον προσφορότερο τρόπο, ώστε να βγεί το αποτέλεσμα ΑΡΙΣΤΟ ανεξάρτητα απο την υποδομή που προκύπτει.
Βλέπουμε έτσι μικρές βιοτεχνίες να αντιπαρατίθενται σε βιομηχανίες κολοσσούς και να νικούν με τα προιόντα τους να υπερτερούν σε όλους τους τομείς.

Για τούτο ο σύγχρονος Σχεδιαστής τείνει να γίνεται μια μορφή στάρ και να βοηθιέται απο τη βιομηχανία μέσω των δημοσίων σχέσεων υψηλων δυνατοτήτων που έχει, επειδή και η ίδια βοηθιέται έμμεσα, επειδή το όνομα του σχεδιαστή λειτουργεί σαν κράχτης ποιότητας σχεδιασμού του προιόντος .
Θα έχετε ακούσει ονόματα όπως Αρμάνι, Πινινφαρίνα, Τζιουντζάρο, Μπερτόνε, που λειτουργούν σε αυτή τη βάση.

Σκεφτείτε το εξής απλό:Οτιδήποτε τεχνητό υπαρχει γύρω μας ιδιαίτερα ότι παράγεται βιομηχανικά έχει σχεδιαστεί απο κάποιο λιγότερο ή περισσότερο γνωστό Σχεδιαστή.

ΤΕΧΝΕΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΚΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΕΣ

ΑΡΘΡΟ 4

Τι είναι εικαστικές τέχνες και τι εφαρμοσμένες τέχνες;

Εικαστικό λέγεται αυτό που μπορεί να απεικονίζει, να μορφοποιεί την ύλη, το παραστατικό.
Επομένως εικαστικές τέχνες λέμε εκείνες που λειτουργούν σαν μέσα για την μορφοποίηση της ύλης και απεικόνισης ιδεών και συναισθημάτων μέσω ύλης.

Εικαστικές τέχνες λέμε παραδοσιακά τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Συνηθίζονταν να τις λέμε εικαστικές για να τις ξεχωρίζουμε από τις υπόλοιπες μορφές σαν σύνολο, με την ίδια λογική που λέγονταν παραστατικές : το θέατρο και ο χορός.

Ζωγραφική λέμε την απεικόνιση με χρώματα[χρωστικές ύλες]πάνω σε μια επιφάνεια.Ειδικές ζωγραφικές τεχνικές δίνουν ένα σύνολο από μεθόδους ,που υπάγονται στη ζωγραφική, αλλά διαφέρουν πάρα πολύ μεταξύ τους, σε βαθμό που να μην καταφέρνουμε να δούμε το συνδετικό κρίκο στην τεχνική τους παρά μόνο το σκοπό : την έκφραση, και τη βασική δυάδα στοιχείων χρωστική -επιφάνεια.

Σε αυτή τη λογική η φωτογραφία είναι μετεξέλιξη της ζωγραφικής και ο κινηματογράφος μετεξέλιξη της φωτογραφίας και του θεάτρου.

Γλυπτική ονομάζουμε την απεικόνιση με όγκο, με ανάγλυφο τρόπο: προσθέτοντας και αφαιρώντας υλικό, χρησιμοποιώντας ύλη που σκαλίζεται πλάθεται ή μορφοποιείται ώστε γενικά να κατέχει όγκο και να εκτείνεται στο χώρο και τελευταία στο χώρο -μέσω κατασκευών που εμπεριέχουν κίνηση-.

Καλό είναι να πούμε ότι τώρα τα όρια των κλάδων της τέχνης είναι μάλλον ρευστά και ακαθόριστα.
Τώρα πια η ζωγραφική, η γλυπτική, και οι άλλες μορφές τέχνης αλληλοδανείζονται τα μέσα τους και τις τεχνικές τους κάνοντας έτσι δυσδιάκριτο το τοπίο ως προς τι είναι ζωγραφικό, γλυπτικό, φωτογραφικό, αρχιτεκτονικό, κινηματογραφικό ή θεατρικό και πάει λέγοντας.

Αυτό γίνεται επειδή στην τέχνη τίποτε πια δεν θεωρείται ορισμένο σταθερό και μόνιμο, ενώ κάθε όριο είναι και μια πρόκληση για να ξεπεραστεί στη μάχη για το πρωτόγνωρο και το πρωτοποριακό, το ιδιαίτερο και το εντυπωσιακό.

Οι μίξεις, οι πειραματισμοί και ο διεργασίες αυτές γεννούν πρωτόγνωρες καταστάσεις, πολλές φορές μάλλον αποκρουστικές, αλλά σίγουρα ενδιαφέρουσες σαν δυνατότητες έκφρασης και τονισμού νέων ποιοτήτων, κυρίως όμως σαν εξερευνήσεις νέων ορίων.

Γενικά έχουμε μια απελευθερωμένη τέχνη και ένα σύνολο καλλιτεχνών που σαν νέοι εξερευνητές προσπαθούν να βρουν τα όρια της που ολοένα και καταπατούνται και ξεχειλώνουν.
Έτσι οι περισσότεροι δημιουργοί σήμερα είναι χαμένοι στο υπερπέραν των δυνατοτήτων, των μέσων και των τάσεων που δημιουργούν.

Δεν έχουν αρχές, δεν γνωρίζουν όρια , δεν ξέρουν που πάνε και γιατί, παρόλα αυτά ο χορός καλά κρατεί...

Άλλο τέχνη κι άλλο τεχνική λοιπόν;
Όχι βέβαια!
Η τέχνη δημιουργήθηκε σαν εμπλουτισμός της τεχνικής με πνεύμα και νόημα.
Αρχικά αυτό πέτυχε ανεβάζοντας τις απαιτήσεις στην υλοποίηση της, και μετά μέσα από τη διαφοροποίηση και την ιδιαιτερότητα χρησιμοποιούμενες σαν πόλος έλξης ενδιαφέροντος .
Έτσι η τέχνη είναι η τεχνική μετ' εξελιγμένη.

Εφαρμοσμένη τέχνη είναι η εξειδικευμένη τέχνη με ειδικές τεχνικές προδιαγραφές -τεχνολογία-που βρίσκει άμεση και πρακτική εφαρμογή σε συγκεκριμένους τομείς διαμόρφωσης αντικειμένων και χώρων άρα εμπεριέχει και τη χρηστική, ωφελιμιστική, πρακτική διάσταση εξού και το "εφαρμοσμένη".

Εφαρμοσμένες τέχνες λέμε το σχεδιασμό -design- χώρων και αντικειμένων ,και τη φωτογραφία.

Εικαστικές τέχνες και εφαρμοσμένες τέχνες είναι κι αυτές δύσκολο να ξεχωρίσουν σαν ιδιαίτερες κατηγορίες και μεταξύ τους σαν γένη αλλά και σαν είδη λόγω αυτής της τάσης συγκερασμού και ανάμιξης τους.
Πρόκειται για την τάση που επιβλήθηκε στην τέχνη από την αγορά και τη λογική της "δημιουργικότητας" του χρηματικού κέρδους όπου όλα εντάσσονται στο παιχνίδι της πρωτοπορίας και της ιδιαιτερότητας, όπου καταργείται οτιδήποτε προηγούμενο σαν αναλώσιμο μουσειακό είδος χρησιμοποιημένο και άρα ξεπερασμένο.
Ανόητη λογική, ανόητων ανθρώπων που κυνηγάνε το χρήμα και άρα μπαίνουν στη στρεβλή λογική του εμποράκου, που πουλάει κάδρα και τον ενδιαφέρουν αυτά που θέλει ο κόσμος που θα τα αγοράσει.

Φαύλος κύκλος ο κύκλος του κέρδους από την τέχνη αφού ο καλλιτέχνης που ενδιαφέρεται για την επιτυχία που εξαργυρώνεται πρωτίστως, θα κυνηγήσει πρώτα τις δημόσιες σχέσεις και θα κοιτάξει πρώτα τι θέλουν οι αγοραστές του κι όχι να βρει τι θέλει ο ίδιος και τι του αρέσει και του ταιριάζει ώστε να το προτείνει.
Το αποτέλεσμα;
Απαίσιο!!!:Όλο και πιο κραυγαλέα τέχνη, ακραία και παράξενη, χυδαία και αποκρουστική αφού στόχος της δεν είναι πια η αρμονία, η ομορφιά, το ωραίο, το τέλειο αλλά ο σνομπισμός για κείνους που δεν έχουν χρήματα να την αποκτήσουν και ο ερεθισμός εκείνων που τα έχουν για να τα δώσουν.

Το αντίπαλο δέος των εικαστικών τεχνών είναι πια οι εφαρμοσμένες μπαίνοντας τα ερεθίσματα με άνεση στο περιβάλλον μας αντί να πηγαίνουμε εμείς στο χώρο εκθεσης τους, αλλά και γιατί ο σνομπισμός αν και υπάρχει αποβάλλεται λόγω του ποσοτικού της παραγωγής:
Ο δισδιάστατος σχεδιασμός[γραφιστική-Grafic design] μέσω των εκδόσεων,της τηλεόρασης, των υπολογιστών και του διαδικτύου αντιπαλεύει τη κλασική ζωγραφική.
Ο τρισδιάστατος σχεδιασμός [βιομηχανικός σχεδιασμός-industrial design] μέσω των χρηστικών αντικειμένων αντιπαλεύει τη γλυπτική
Η μουσική των ηλεκτρονικών μέσων κι ο κινηματογράφος μέσω και της τηλεόρασης αντιπαλεύουν τη ζωντανή μουσική και το θέατρο
Εξάλλου ζούμε σε υλιστική εποχή και ο ωφελιμιστικός τους χαρακτήρας μας πάει γάντι

ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

ΑΡΘΡΟ 3

Γιατί και πώς μπορεί να ασχοληθεί κανείς με την τέχνη;

Η έλλειψη ελευθερίας εξαιτίας της αφόρητης πίεσης των καθημερινών μας υποχρεώσεων, μάς αγχώνει και μας στεναχωρεί, επειδή μας στρέφει αλλού από κει, που ονειρευόμαστε να καταλήξουμε.

Η ενασχόληση με οποιαδήποτε χειρωνακτική ή πνευματική εργασία μας κουράζει, αφού απαιτεί αυτοσυγκέντρωση και προσπάθεια άρα κατανάλωση της ζωτικής μας ενέργειας και του χρόνου μας.

Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα, που αναλόγως την ιδιοσυγκρασία του καθενός μπορούν να προσφέρουν ανάταση-αναζωογόνηση και χαλάρωση ψυχική και σωματική.

Η τέχνη και ο αθλητισμός είναι δύο από κείνα τα πράγματα, που χαρίζουν ψυχική και σωματική ευεξία.

Το καταφέρνουν επειδή αναζωογονούν και χαλαρώνουν τους ανθρώπους αφήνοντας τους να διοχετεύσουν μέρος της ζωτικής τους ενέργειας, που δεν βρίσκει τρόπο να εκφραστεί και να σκορπιστεί μέσα στην καθημερινότητα δημιουργώντας έτσι το αίσθημα της ασφυξίας, που λέμε στενοχώρια και άγχος.

Είναι νομίζω η δημιουργική διάθεση η πιο πιεστική ανάγκη μετά την κάλυψη των βιοτικών αναγκών-φαγητό,ντύσιμο,σπίτι,κλπ-γιατί παρόλο που δεν είναι μοιρασμένη εξίσου σε όλους τους ανθρώπους [άλλος είναι λίγο και άλλος είναι υπερβολικά προσανατολισμένος στη δημιουργική διεργασία και φιλοδοξία] αποτελεί την έκφραση και επιβεβαίωση της ελευθερίας της βουλήσεως μας για τις επιλογές μας,αλλά και για την αίσθηση, ότι κάτι σημαντικό είμαστε για το δικό μας σύμπαν.

Είναι αυτή η χαμένη παιδικότητα, που εκφράζεται με το παιχνίδι, την ανακάλυψη και την ευόδωση των προσπαθειών, για τη δημιουργία ενός όμορφου πράγματος, έχοντας την ελευθερία να επιβάλουμε τους όρους μας έστω για λίγο.

Νοιώθει κανείς σαν βασιλιάς έστω για δέκα λεπτά , όταν αποφασίζει , να πλάσει ένα κόσμο στα μέτρα του κατά το γούστο του.

Τι πιο απλό για να το πετύχει από το να πάρει κανείς ένα χαρτί και ένα μολύβι και να γράψει δυό αράδες ή να σκιτσάρει μια εικόνα, που τον γοητευει.
Θα μπορούσε ίσως να δώσει χαρά και σε κάποιον όταν θα τις διαβάσει [επειδή υπάρχει μια ψυχή , που τον νοιώθει και συμμερίζεται τον κόσμο των συγκινήσεων του].

Πολύ περισσότερο σημαντικό είναι για τον ίδιο το δημιουργό: η απόλυτη ελευθερία, να κάνει αυτό που νομίζει σωστό , όμορφο ή ότι άλλο του δίνει τη χαρά που πιθανά του στερεί η κοινωνία.

Αυτή η θεραπευτική αναζωογόνηση και η ξενοιασιά που για λίγο θα έχει ο άνθρωπος αυτός θα τον κάνει σίγουρα να αποκτήσει μια έφεση προς αυτή την ευχάριστη ενασχόληση διέξοδο, θα του γίνει όπως λέμε μεράκι και αργότερα πάθος.
Μπορεί να του δημιουργηθεί τόσο μεγάλος ζήλος , που να γίνει ερασιτέχνης=εραστής της τέχνης ή ακόμη παραπέρα πανευτυχής καλλιτέχνης ,που μπορεί να ζήσει από την ενασχόληση του αυτή άρα και επαγγελματίας της τέχνης.

Υπάρχει και η άλλη πλευρά της τέχνης : το κοινό ο αποδέκτης.
Η πλευρά της ψυχής εκείνης που θα δεχθεί το ερέθισμα-σήμα του καλλιτέχνη.
Η πιο άρτια εικόνα αυτού του φαινομένου κατά τη γνώμη μου είναι: ο ερμηνευτής-τραγουδιστής οι μουσικοί και οι χορευτές, που συγκινούνται μερακλώνονται με τη δημιουργία του συνθέτη και του στιχουργού και συμμετέχουν ο καθένας με το δικό του τρόπο στο κοινωνικό αυτό γεγονός- δρώμενο.

Αν δεν εργασθείς για την τέχνη όφελος δεν υπάρχει, ούτε σαν δημιουργός βρίσκεις δίαυλο, ούτε σαν φιλότεχνος ανακαλύπτεις και αποκωδικοποιείς συναισθηματικά μηνύματα και διδαχές ενδιαφέρουσες.
Η καλλιέργεια προαπαιτείται λοιπόν έτσι κι αλλιώς για να ανοιχτούν οι δρόμοι στην τέχνη όπως και παντού.

Για να γίνει πιο κατανοητό:
Αν δεν ξέρεις τίποτε για μουσική, για αρμονία, μελωδία, ρυθμό, πως θα μπορέσεις να γίνεις συνθέτης ή ερμηνευτής ή πως θα χορέψεις;

Πότε θα διασκεδάσεις πραγματικά, όταν κοιτάς και ακούς τους άλλους να παίζουν μουσική να τραγουδάνε και να χορεύουν δηλαδή να διασκεδάζουν ή όταν συμμετέχεις ο ίδιος, ειδικά μάλιστα σαν διασκεδαστής ή ψυχαγωγός.

Αφού όσο περισσότερο αγαπάς κάτι, τόσο περισσότερο ποθείς να το κατακτήσεις από κάθε άποψη,συμπεραίνω πως ισχύει και το αντίστροφο ότι δηλαδή όσο μεγαλύτερος ο ζήλος στο κυνήγι αυτής της κατάκτησης τόσο μεγαλύτερη αποδεικνύεται η αγάπη και ο πόθος.Έχει ισχύ αυτό για κάθε μορφή τέχνης κι έτσι από το ζήλο του φαίνεται ο καλός και πιστός εργάτης της τέχνης.
Το αποτέλεσμα δεν είναι πάντα εξαρτώμενο από το ζήλο αλλά και από τις συνθήκες, ατομικές-ταλέντο,προτεραιότητες- κοινωνικές και γι΄αυτό τα υπόλοιπα τα αφήνουμε στους ιστορικούς.

Στο μεν ερώτημα γιατί να ασχοληθεί κανείς με την τέχνη, τι κερδίζει κανείς από αυτή;

Αξίζει να το πράξει κανείς γιατί είναι ιδιαιτέρως διασκεδαστικό ευχάριστο κι αναζωογονητικό,είτε συμμετέχεις σαν δημιουργός είτε σαν φιλότεχνος .
Η τέχνη κι ο αθλητισμός είναι τα παιχνίδια μικρών και μεγάλων.

Στο ερώτημα τώρα αν μπορεί να ασχοληθεί ο καθένας με την τέχνη η προσωπική μου γνώμη είναι πως όχι!

Μπορεί να το κάνει και το κάνει έτσι κι αλλιώς μόνο όποιος το θέλει επειδή μια εσωτερική αναγκαιότητα του το επιβάλλει: το έχει ανάγκη επειδή είτε είναι πιεσμένος-στενοχωρημένος είτε γοητευμένος από τη γλυκιά θαλπωρή της τέχνης.

Το σημαντικό νομίζω είναι να χτυπήσει κανείς "φλέβα χρυσού" να βρει δηλαδή τις καλύτερες και καταλληλότερες των δυνατοτήτων του, και πάνω σε αυτές να στηρίξει την προσπάθεια του για έκφραση και δημιουργία ή απλά για τελειοποίηση της τεχνικής του στον τομέα που τον ευχαριστεί και του προσφέρει τη διάκριση κι αναγνώριση που διακαώς επιθυμεί ,για να προσφέρει στους άλλους διασκέδαση ψυχαγωγία και ενθουσιασμό.

Οι ορέξεις και οι δυνατότητες του καθενός θα του υποδείξουν τι του ταιριάζει .
Από την άλλη το τι του ταιριάζει θα φανεί και μέσα από τις ικανότητες που κάνει να φανερωθούν αυτή η ενασχόληση.Αυτό που λέγαμε για φλέβα χρυσού είναι μια μεταφορά του πώς βγαίνει στη φόρα το ταλέντο, σκάβοντας επίμονα και υπομονετικά λίγο λίγο με τα κέρδη έρχεται και η απληστία το πάθος δηλαδή για το ωραίο -το τέλειο και το όμορφο.

Απαιτείται επομένως υπομονή, επιμονή και διασκέδαση στην τριβή με την τέχνη, αν αυτά δεν υπάρχουν στη ζωή μας δεν υπάρχουν κι επιτεύγματα έτσι κι αλλιώς.
Η τέχνη είναι ζωή εμπλουτισμένη με νοήματα και ερεθίσματα χαράς, ελπίδας, ανθρωπιάς.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΕΧΝΗ;

ΆΡΘΡΟ 2

Τι είναι τέχνη;

Καθημερινά χρησιμοποιούμε λέξεις που το νόημα τους δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο και αποκρυσταλλωμένο.
Έτσι προκαλείται σύγχυση γιατί άλλα καταλαβαίνει ο ένας και άλλα ο άλλος.
Όμως δεν προοδεύει η γνώση μας στο κάθε τέτοιο ζήτημα αν δεν προσπαθούμε να το ξεκαθαρίσουμε λίγο περισσότερο κάθε φορά.

Η λέξη τέχνη είναι μια από τις έννοιες ,που δεν είναι δυνατό από τη φύση τους να αποκρυσταλλωθούν και να είναι απολύτως ξεκάθαρες στο μυαλό μας.
Συμβαίνει αυτό επειδή περιγράφει μιά κατάσταση που αλλάζει και η οποία ακριβώς επειδή περιέχει την αλλαγή και την εξέλιξη ,δύσκολα μπορεί να οριστεί με επάρκεια και ακρίβεια.

Παρ'όλες τις πραγματικές δυσκολίες που προκύπτουν, υπάρχει περιθώριο καλυτέρευσης: να κάνουμε συλλογή των κυριότερων χαρακτηριστικών και φαινομένων που διαμορφώνουν την κατάσταση αυτή και έτσι να της καθορίσουμε μια ταυτότητα-ορισμό που αν και λειψή μας βοηθά να την ξεχωρίσουμε απο άλλες καταστάσεις που έχουν ομοιότητες.

''ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ ΑΡΧΗ ΣΟΦΙΑΣ'' έλεγε ο Αριστοτέλης, ακολουθώντας αυτή την άποψη θα καλύψουμε πρώτα τη βασική ανάγκη να μιλάμε και να καταλαβαίνουμε τα ίδια πράγματα.

Αυτό το ξεκαθάρισμα καταγράφουν οι δημιουργοί των λεξικών και των εγκυκλοπαιδειών, όπου αρχικά θα πρέπει να προστρέξουμε, για να δούμε τι στοιχεία έχουν ήδη συλλέξει και καταγράψει , τα οποία θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν στην προσπάθεια μας.

Στο ερώτημα -τι είναι τέχνη;- δίνουν τις εξής απαντήσεις:

"τέχνη, η[<αρχαία λέξη:τέχνη, προέρχεται απο το ρήμα τεκείν-τίκτω=γεννάω>]
1.η ικανότητα, η επιδεξιότητα στην εκτέλεση κάποιου χειρωνακτικού έργου, το επάγγελμα.
2.κάθε εμπειρία και γνώση που προέρχεται απο την άσκηση αυτού του έργου.
3.γενικά η ικανότητα, η επιδεξιότητα, η μαστοριά.
4.το τέχνασμα, το εφεύρημα, το τερτίπι, η πονηριά.
5.η δημιουργία έργων που απευθύνονται στην ευαισθησία ή στον ψυχικό κόσμο του ατόμου, στο αίσθημα του ωραίου.
6.η τεχνική που χρησιμοποιείται στη δημιουργία αυτών των έργων.
7.''καλές τέχνες''κοινή ονομασία που έχουν η ζωγραφική, η γλυπτική, η αρχιτεκτονική, η διακοσμητική, η λογοτεχνία, η μουσική , το θέατρο, ο κινηματογράφος[...]
-από το λεξικό ''Παιδεία, πρότυπο λεξικό της νέας Ελληνικής , εκδόσεις Σταφυλίδη, Αθήνα 1979''-

Μετά από έρευνα μιάς σειράς ορισμών για την τέχνη σας παραθέτω τα προσωπικά συμπεράσματα μου:

Τέχνη λοιπόν νομίζω ότι είναι η δημιουργική δραστηριότητα του ανθρώπου με την οποία μέσα απο την ελεύθερη διερέυνηση των αξιών, που σχετίζονται με την ομορφιά και το ωραίο στη ζωή, ικανοποιεί την ανάγκη του να γοητεύει και να γοητεύεται, να ενθουσιάζει και να ενθουσιάζεται, να διδάσκει και να διδάσκεται, να καλυτερεύει τη ζωή του και των άλλων συγκινώντας.
Οι στόχοι αυτής της δραστηριότητας είναι πολλοί όπως και τα μέσα και οι τρόποι και οι διαθέσεις.
Όμως τα βασικά στοιχεία είναι πάντοτε παρόντα:Δημιουργία, έκφραση συναισθημάτων και ιδεών, ενθουσιασμός, συγκίνηση, γοητεία, ελευθερία, επιδεξιότητα, διδαχή-παιχνίδι-πειραματισμός, ομορφιά-ιδιαιτερότητα, ζωή με συγκινήσεις και ευαισθησία-ψυχαγωγία.

Η τέχνη λοιπόν είναι ένας τρόπος να ζούμε καλύτερα την καθημερινότητα μας.

Ισχύει αυτό που λένε ,ότι δηλαδή αποτελεί μια απο τις παραμέτρους μιας ισορροπημένης και αρμονικής καθημερινότητας ακριβώς επειδή μπορεί να προσφέρει ακόμη και στον φτωχότερο των ανθρώπων μια διέξοδο ελευθερίας και ψυχικής ανάτασης μια διασκέδαση=σκόρπισμα των καθημερινών σκοτούρων του.
Οπως έλεγε ο σοφός Δημόκριτος ΖΩΗ ΑΝΕΟΡΤΑΣΤΟΣ ΜΑΚΡΑ ΟΔΟΣ ΑΠΑΝΔΟΧΕΥΤΟΣ
[δηλαδή ζωή χωρίς γιορτή, μεγάλο ταξίδι χωρίς πανδοχείο-ξεκούραση-]

Μπορούμε να δούμε ότι η τέχνη ξεκινά σαν μια προσπάθεια να γίνουν καλύτερα τα πράγματα δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα σε αυτό που πράττει κανείς και απο άποψη ομορφιάς αρμονίας σε όλες τις αισθήσεις μας σωματικές -όραση, ακοή,όσφρηση, γευση, αφή-και ψυχικές, εδώ υπεισέρχεται και πνευματικότητα στην τέχνη.

Ένα ταπεινό παράδειγμα το φαγητό: είναι μια υπόθεση καθημερινή όπου η τέχνη υπεισέρχεται στη ζωή μας[θα έχουν ένσταση μερικοί αλλά δεν είναι και κακό να διαφωνούμε] και που ίσως εξασκούμε και συμμετέχουμε με μεγαλύτερη ευχαρίστηση,

Μπορεί να πεί κανείς ότι το κακομαγειρεμένο φαγητό ή το κακοσερβιρισμένο γεύμα αντιπαρατίθεται στο καλομαγειρεμένο γεύμα όπως το άτεχνο στο έντεχνο σε οποιοδήποτε τομέα δραστηριότητας.

Η διαφορά που βρίσκεται;
Νομίζω στην προσοχή και την ικανότητα αρχικά και αν ψάξει κανείς θα καταλήξει πολύ παραπέρα.

Έχει μια γενικότερη χροιά η έννοια τέχνη, νομίζω ότι η τέχνη είναι εξελικτική πορεία επιλογών και δοκιμών αιώνων, των μεθόδων που δίνουν περισσότερη και ικανότερη συγκίνηση σε μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων.
Υπο αυτή τη λογική ''οι καλές τέχνες''ή Τέχνη αποτελεί απλά ένα μέρος: το άνθος ίσως, αλλά όχι τομόνο μέρος όπου υπάρχουν τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις λεγόμενες''καλές τέχνες''
Ας μου συγχωρεθεί απο τους συναδέλφους... η αποκαθήλωση όμως μέσα απο τη δουλειά μας βλέπουμε καθημερινά ότι είναι πολύ περισσότερο καλλιτέχνης καποιος που δεν δηλώνει ότι είναι, απο πολλούς άλλους που αυτοαποκαλούνται.

Να λαβουμε υπόψη ότι οι Καλλιτέχνες που εφτιαξαν την Ακρόπολη των Αθηνών δήλωναν πρωτομάστορες και δεν είναι τυχαίο που θέλοντας έστω και αστειευόμενοι να δώσουμε σε κάποιον τεχνίτη αξία , τον αποκαλούμε ''καλλιτέχνη''.

Συμπέρασμα: σπουδάστε την τέχνη της ζωής και θα βρείτε και τις καλές τέχνες εκεί σαν κορωνίδα της.