Έγχορδο μουσικό όργανο της αρχαιότητας των Ελλήνων που θεωρείται μουσικό όργανο της κλασικής περιόδου ωστόσο φαίνεται πως ανάγεται στην προϊστορία. Είναι η τελειοποιημένη μορφή της επτάχορδης και οκτάχορδης ξύλινης λύρας με ηχείο.
κῐθαρῐσις[ᾰ], -εως, ἡ (κιθαρίζω), παίξιμο κιθάρας, σε Πλάτωνα.
κῐθάρισμα[ᾰ], -ατος, τό (κιθαρίζω), αυτό που παίζεται στην κιθάρα, κομμάτι μουσικής σ' αυτήν, σε Πλάτωνα.
κῐθᾰριστής, -οῦ, ὁ (κιθαρίζω), οργανοπαίκτης κιθάρας, σε Ησίοδο., Αττ.
κῐθᾰριστικός, -ή, -όν, επιδέξιο παίξιμο της άρπας, σε Πλάτωνα.· ἡ -κή (ενν. τέχνη), = το επόμ., στον ίδ.
κῐθᾰριστύς, -ύος, ἡ (κιθαρίζω), η τέχνη του παιξίματος της κιθάρας, σε Ομήρου. Ιλιάδα.
Από το σύνολο των αρχαιοελληνικών ακαδημαϊκών λεξικών προκύπτει πως το όνομα κίθαρις κιθάρα κίθαρη προκύπτει από τη λέξη κίθαρος:
Κίθαρος
κίθαρος, ὁ (Α)
(δωρ. τ.)
1. ο θώρακας τού σώματος, το στήθος
2. είδος ψαριού τής Ερυθράς Θάλασσας, ιερού τού Απόλλωνος, αλλ. κιθαρωδός
3. επίσης είδος ψαριού τού Νείλου.
4.είδος διαδήματος βασιλικού ή αρχιερέα ή κοριτσιού
[ΕΤΥΜΟΛ. < κιθάρα. Το σχήμα τής κιθάρας οδήγησε στην παρομοίωση με τον θώρακα (πρβλ. και γαλλ. caisse«ηχείο τής κιθάρας» και «θώρακας». Οι ονομ. των ψαριών οφείλονται στο σχήμα τού σώματός τους].
Πηγές
1.ετυμολογικό λεξικό Λίντελ&Σκότ
2.το σύνολο των ακαδημαϊκών λεξικών αρχαιοελληνικής γλώσσας
http://greek_greek.enacademic.com/68162/%CE%BA%CE%AF%CE%B8%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%82
Η λέξη Κιθάρα δηλαδή φανερώνει το κορυφαίο -βασιλικό- σε σχήμα θώρακα έγχορδο οργάνο.
Η Κιθάρα έχει διαμορφωθεί στην προϊστορία ακόμη αφού η αρχαιότερη παράσταση της που έχουμε είναι του 4000πΧ.
Η αρχαιότερη παράσταση της που έχει βρεθεί είναι σε αιγυπτιακή ταφική τοιχογραφία όπου παριστάνεται κυκλαδίτης κιθαρωδός που συνοδεύει τα δώρα του ''Λαού των θαλασσών'' στον Φαραώ.
Επίσης έχουμε αναπαράσταση της ίδιας εποχής από αιγυπτιακή ταφική τοιχογραφία αναπαράσταση ορχήστρας κυκλαδιτών εταίρων με σαμβύκη, πανδούρα, δίαυλο και φωνή .
Εξάλλου η λεγόμενη ασημένια σουμερική λύρα με το σύμβολο των Μινωιτών τον ταύρο υπάγεται στην κατηγορία κιθάρα αφού έχει ξύλινο ηχείο και ήταν πιθανότατα δώρο του προκατακλυσμιαίου πολιτισμού των Κυκλαδιτών σε Σουμέριο άρχοντα είναι της ίδιας εποχής και τεχνολογίας .
Δεν ξέρουμε αν πρόκειται για κοινή παράδοση μουσική ή για πολιτιστική διάχυση του μουσικού πολιτισμού μέσω επιρροής αποδεικνύεται ωστόσο κοινό υπόβαθρο μουσικής τεχνολογίας μεταξύ των γνωστών πολιτισμών σε προκατακλυσμιαίο χρονικό διάστημα .
Κιθάρα από την οργανοποιία Αναστάσιος
ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
Πρόκειται για ξύλινο όργανο από ξύλο καρυδιάς, μουριάς, ελιάς, πουρναριού, ή ορεινού κυπαρισσιού.
Διαθέτει ηχείο όπως της σύγχρονης κιθάρας με επίπεδο εμπρός και πίσω μέρος αντίστοιχο βάθος.
Είναι εξοπλισμένη με χορδές όπως του τόξου από ζωικής προέλευσης ίνες -νεύρα ή εντόσθια αποξηραμένα-συνήθως επτά ή οκτώ μονές ή μέχρι δώδεκα διπλές ,
Διαθέτει σύστημα συνολικού χορδίσματος μεγάλο κλειδί που είναι ταυτόχρονα και σύστημα βιμπράτο-ξεχείλωμα της νότας- και τρέμολο -σύστημα ηλεκτρικής κιθάρας με μοχλό-
Βγάζει ήχο αναλόγως με τον τρόπο που παίζεται που μοιάζει με αυτό της ακουστικής κιθάρας, ή του λαούτου, ή του μαντοτσέλο όταν παίζεται με πλήκτρο -εφεύρεση της Σαπφούς- από καβούκι χελώνας όπως παίζονται ακόμη σήμερα το μαντολίνο, η μάντολα, το μαντοτσέλο και η ακουστική κιθάρα.
Σαπφώ ποιήτρια συνθέτης και δεινή κιθαρωδός
Παίζονταν επίσης όπως η άρπα με τα δάκτυλα οπότε έμοιαζε με βαθύ ήχο λαούτου ή τσέλου ή άρπας ή σύγχρονης ακουστικής μπασοκιθάρας ο ήχος της.
Παίζονταν όμως την Ελληνιστική εποχή και στη συνέχεια μέχρι σήμερα και με δοξάρι στο πόδι όπως η κρητική, ποντιακή, θρακική-θρακιώτικη η βόρειας θράκης ή βουλγαρική , η ετρούσκικη καλαβρίας, με δοξάρι από τρίχες αλόγου και ήχο ανάλογο αυτών και ακόμα πιο βαθύ που μοιάζει με βιέλας βιόλας και τσέλο.
Τη βρίσκουμε σε όλη τη βόρεια Ευρώπη ως crwth στην Ουαλία και Σκωτία και ως fidlle σε όλες τις άλλες χώρες που κατέκτησαν οι Ρωμαίοι.
Παίζονταν επίσης και στον ώμο με δοξάρι όπως το βιολί και τα φιντλς -ενδιάμεσο στάδιο κιθάρας και βιολιού ή λύρας- με δοξάρι από τρίχες αλόγου.
Σαν όργανο με σχέση γένους είδους μπορεί να αντικαταστήσει επαρκώς όλα τα παραπάνω όργανα.
Εμφανίζεται ως όργανο της κλασικής εποχής 550-440π.Χ. επειδή από αυτή την εποχή προέρχονται οι περισσότερες πληροφορίες γραπτές αλλά και από αγγειογραφίες δεδομένου ότι σαν ξύλινο όργανο δεν έχουν διασωθεί αρχαία ή προϊστορικά δείγματα τους.
Βρίσκουμε μόνο σε τοιχογραφίες αναπαραστάσεις των πρώιμων μορφών της. Όπως ήδη είπαμε στον Αιγυπτιακό 4000π.Χ. και Σουμεριακό χώρο.
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΚΙΝΘΑΡΑΣ Από την τοξοειδή λύρα μέχρι τη Κιθάρα
Η Κιθάρα της κλασικής περιόδου είναι η τελειοποιημένη ξύλινη εξέλιξη της απλής λύρας ή φόρμιγγας ή κίθαρης [οι τρεις λέξεις είναι συνώνυμες σύμφωνα με τον Αριστοτέλη] ειδικά δε της χαμηλόφωνης μπάσας λύρας ξύλινης κατασκευής Βάρβιτος κίθαρις.
Η απλή Βάρβιτος είναι η εξέλιξη της Χέλυς με αντίστοιχη κατασκευή αλλά πιο μακριούς βραχίονες και της φόρμιγγας λύρας ξύλινης με ηχείο.
Η χέλυς δηλαδή χελώνα λέγονταν έτσι επειδή είχε ηχείο από καβούκι χελώνας, είχε βραχίονες από κέρατα αγριοκάτσικου τους οποίους αντικατέστησαν με ξύλινους,
Η Φόρμιγκα [φόρμιγξ=φορητή] συνώνυμο του λύρα ή κιθάρα ήταν αρχικά μια λύρα αλλά επικράτησε να λέγεται έτσι η ξύλινη τετράχορδη λύρα εξέλιξη της πρωτογενούς λύρας Πηκτίς.
Η Χέλυς, η Φόρμιγγα και η Βάρβιτος λοιπόν προέρχονται από την τετράχορδη λύρα Πηκτίς [Πακτίς =πακτομένη δηλαδή σταθεροποιημένη] φτιαγμένη ακριβώς όπως η επτάχορδη ή οκτάχορδη Χέλυς και βάρβιτος αλλά με τέσσαρες μόνο χορδές
Η Πηκτίς προέρχεται από την πρωτόγονη Σαμβύκη [ λαουτόσχημη λύρα τον πρόγονο επίσης της Πανδούρας πανδουρίς-ολόξυλο- ή Τρίχορδον ]
Η Σαμβύκη είναι ένα απλό τόξο με δυο παραπάνω χορδές και ένα ηχείο από καβούκι χελώνας ή από κοκοφοίνικα ή από κολοκύθα ή ξύλινο αντίγραφο του στο οποίο προστέθηκε και δεύτερος βραχίονας και γέφυρα ώστε να τεντωθούν οι χορδές στους βραχίονες.
Βάρβιτος Κίνθαρις επτάχορδη
Βάρβιτος επτάχορδη
Φόρμυγξ η πρώιμη Βάρβιτος τετράχορδη ξύλινη λύρα με ηχείο
Χέλυς- Χελώνα
Η τετράχορδη λύρα λέγεται Πηκτίς ή Χέλυς ανάλογα με τι είναι φτιαγμένη ενώ η εξελιγμένη λύρα η βάρβιτος είναι η κρεμασμένη στον τοίχο ως η επίσημη του διδασκαλείου. Εδώ βλέπουμε αναπαράσταση σε αγγείο το διδασκαλείο μουσικής όπου ο Αίνος μαθαίνει λύρα τον Ιφικλή αδερφό του Ηρακλή.
Ανάγλυφο κόρης που παίζει τρίχορδο ή Πανδούρα 550π.Χ. αρχαιολογικό μουσείο Αθηνών.
Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΚΙΘΑΡΑΣ
Απο την κιθάρα και την πανδούρα μέχρι σήμερα
Η κιθάρα αποτελούσε το πλέον λόγιο όργανο της κλασικής εποχής και συνδυάζονταν με δίαυλο και φωνή ενώ η Πανδούρα ήταν μαζί με τον αυλό και πολύαυλο διονυσιακά όργανα δηλαδή όργανα λαϊκά και διασκεδαστικά και ως τέτοια "χυδαία" της διασκέδασης όχι της ψυχαγωγίας.
Η μίξη της λόγιας Κιθάρας και της λαϊκής Πανδούρας είναι η Ελληνιστική διάσταση της μουσικής η Οικουμενική που επικρατεί μέχρι σήμερα όπου η λόγια μουσική είναι και λαϊκή ταυτόχρονα αυτή η εξέλιξη συνέχισε και επι Πτολεμαίων και επι Ρωμαίων οπότε έγινε οικουμενικό βίωμα με πολλαπλά αποτελέσματα. Είναι η απλοποιημένη σχεδόν πρωτόγονη μορφή κιθάρας όπως βλέπουμε και στα βίντεο που ακολουθούν.Πρόκειται για όργανα που εξελίχθηκαν σε διπλού μεν βραχίονα όργανα που παίζονταν με πλήκτρο ή με δοξάρι ή με τα δάκτυλα όπως η άρπα αλλά μοιάζουν ολοένα και περισσότερο στην πανδούρα.
Το κυριότερο όλης αυτής της εναλλαγής στη μουσική νοοτροπία είναι πως δεν ξεχωρίζει η μουσική διάθεση το κοινό αλλά το κοινό τη μουσική διάθεση.
Παρατηρείται το φαινόμενο λοιπόν το ίδιο όργανο να χρησιμοποιείται και στη λόγια μουσική και στη λαϊκή πχ το βιολί, το κλαρίνο, το λαούτο, η κιθάρα και λοιπά.
Απόγονοι αυτής της μίξης είναι και στο επίπεδο του σχεδιασμού και κατασκευής οργάνων όλες οι οικογένειες εγχόρδων οργάνων
1.άρπες και λύρες
2α.λαούτα και μαντολίνα
2β.ταμπουράδες και μπουζούκια
3.βιολιά και λύρες με δοξάρι
Θα δούμε πιο αναλυτικά την οικογένεια λαούτου, ταμπουρά και βιολιού
Η οικογένεια Λαούτου δηλαδή:
α.με καμπύλο ηχείο
λαούτο,
ούτι,
μαντολίνο Νάπολης,
μάντολα Νάπολης,
Ινδικό πολύχορδο λαούτο
β.με επίπεδο ηχείο
λαούτο-κιθάρα δωδεκάχορδη,
κιθάρα 6 χορδών: ακουστική κλασσική
κιθάρα 7 χορδών η λεγόμενη ρώσικη,
μαντολίνο Μιλάνο,
[στα ιταλικά το pandora γίνεται mandola=αμύγδαλο οπότε και η μικρή μάντολα λέγεται μαντολίνο]
μαντοτσέλο Μιλάνο,
Ρώσικο τρίχορδο μπαλαλάικα,
μπάντζο
γιουκαλίλι
ηλεκτρική κιθάρα
ηλεκτρική ακουστική κιθάρα
ηλεκτρική κλασσική κιθάρα
ηλεκτρική μπάσο κιθάρα
ηλεκτρικό μαντολίνο
μαντολίνο ταμπουράς τρίχορδος, ταμπουράς επτάχορδος σάζι, τζουράδες, μπουζούκι, κιθάρα, όλα τα έγχορδα στην υπηρεσία της λαϊκής δημοτικής μουσικής μας παράδοσης.
Η οικογένεια Ταμπουρά δηλαδή:
Ταμπουράς τρίχορδος,
Ταμπουράς επτάχορδος σάζι,
ταμπουράς τζουράς [τζουράς=μικρός]τρίχορδος: με τρία ζεύγη χορδών
Μπουζούκι τρίχορδρο-3χ2-,
Μπαγλαμάς τρίχορδος-3χ2-,
Μπουζούκι Ιρλανδίας τρίχορδο -3χ2-,
Μπουζούκι τετράχορδο 4χ2-,
Ινδικό επτάχορδο μπουζούκι Σιτάρ-παράφραση του κιθάρα cithar από Ελληνιστική ή Ρωμαική εποχή-.
Σαμβύκη ή λαουτόσχημη λύρα σύγχρονη, χρησιμοποιείται ακόμη σήμερα
Τρίχοδρη εκδοχή λαουτόσχημης λύρας που χρησιμοποιείται σήμερα ακόμη στην Ινδονησία, την Κίνα, την Ιαπωνία, σαν μορφή λύρας.Σε εμάς είναι γνωστή σαν τρίχορδη κρητική, ποντιακή, θρακιώτικη, πολίτικη, λύρα ενώ χωρίς δοξάρι ως βυζαντινός Ταμπουράς παράφραση της Πανδούρας ή τρίχορδο (μπουζούκι τζουράς και μπαγλαμάς) .
Η εξέλιξη της τρίχορδης κρητικής και ποντιακής λύρας σε τετράχορδη βιέλα, βιόλα, βιολί από το μουσείο παραδοσιακών μουσικών οργάνων.Προσέξτε τη λεγόμενη λαουτόσχημη λύρα με μορφή κιθάρας. Η κιθάρα είναι εξέλιξη του λαούτου.
Η τρύπα του ηχείου του βιολιού βιόλας βιολοντσέλου και κοντραμπάσο έχει το σύμβολο της βυζαντινής μουσικής που λέγεται Στρεπτόν ενώ της ποντιακής λύρας το σύμβολο που λέγεται Συνεχές.
Κιθάρα Μυκηναϊκής και Μινωικής εποχής: 1500π.Χ. από το παλάτι του Νέστωρα στην Πύλο.Παρατηρούμε πως έχει περίγραμμα ηχείου όμοιο της σημερινής κιθάρας σχήματος οκτώ.
Η Κιθάρα είναι όργανο που ήταν γνωστό στη Μινωική εποχή και πολύ πριν από αυτή όπως φαίνεται από τοιχογραφία σε βασιλικό τάφο με προσφορές Κυκλαδιτών -ο λαός της θάλασσας- στον Φαραώ της Αιγύπτου
Τοιχογραφία σε βασιλικό τάφο Αιγυπτιακό του 4000π.Χ. φαίνεται Κυκλαδίτης που παίζει Κιθάρα ενώ συνοδεύει τα βασιλικά δώρα.
4000π.Χ. τοιχογραφία αιγυπτιακού βασιλικού τάφου ορχήστρα εταίρων με Σαμβύκη , Δίαυλο και Πανδούρα όργανα που δεν χρησιμοποιούνται στον Αιγυπτιακό μουσικό πολιτισμό συνδυασμένα ως μη λόγια αν όχι χυδαία η πανδούρα και ο αυλός, πρόκειται για αναπαράσταση ορχήστρας προκατακλυσμιαίου κυκλαδικού πολιτισμού σκανδαλιστικού γεγονότος για την Αιγυπτιακή κοινωνία και που ωστόσο ελκύει τους άρχοντες της Αιγύπτου.
Από το συνδυασμό
1.κιθάρας ως το τελειότερο δείγμα ξύλινης λύρας με δύο μπράτσα και ηχείο και 2. πανδούρας ή λαουτόσχημης λύρας με ένα μπράτσο που ονομάστηκε τρίχορδον και πανδουρίς, ταμπουράς,
προέρχονται όλα ανεξαιρέτως τα σύγχρονα έγχορδα μουσικά όργανα με τη συμβολή μικρή ή μεγάλη και άλλων πολιτισμών και πολλών άλλων λαών.
Η τρίτη διοργάνωση του Σχεδιασμός Αθήνα -DesignAthens έρχεται ακόμα μεγαλύτερη σε μέγεθος και πλήθος εκδηλώσεων, και θα πραγματοποιηθεί στο διάστημα 13 έως 22 Ιανουαρίου, σε διάφορα σημεία της πόλης.
Αποκορύφωμα της διοργάνωσης θα είναι το διήμερο συνεδρίο που θα φιλοξενηθεί στο Θέατρο στο ACS, το Σάββατο 14 και την Κυριακή 15 Ιανουαρίου.
Το πρώτο καταγεγραμμένο Ελληνικό αυτοκίνητο είναι αυτό του Νίκου Θεολόγου το 1919.
Ο Νίκος Θεολόγου, μηχανικός αυτοκινήτων μετανάστης στην Αμερική , επιστρέφει στην Ελλάδα το 1916 και δημιουργεί την εταιρεία κατασκευής αυτοκινήτων.
Η μικρή αγορά της Ελλάδος αλλά και το πνεύμα της εποχής, όταν μιλάμε για εταιρία κατασκευής αυτοκινήτων, δείχνει βιοτεχνία χτισίματος οχημάτων πάνω σε υπάρχουσα υποδομή [σασσί με μηχανή φορντ] επι το πλείστον ή στη καλύτερη περίπτωση χτίσιμο οχήματος γύρω από κάποιον κινητήρα αξιόπιστο και οικονομικό.
Μεταξύ 1916 και 1919 λοιπόν ο Νίκος Θεολόγου με τους συνεργάτες του σχεδιάζει και κατασκευάζει, ένα ελαφρύ όχημα, που χρησιμοποιεί κινητήρα μοτοσυκλέτας τύπου Pierce 750cc μια πολύ γρήγορη, αξιόπιστη και οικονομική μοτοσυκλέτα.
Τα ιδιωτικής χρήσης οχήματα όμως διεθνώς δεν είχαν μεγάλο κοινό πόσο μάλλον στη φτωχή και χωρίς δρόμους μεταπολεμική Ελλάδα ωστόσο ήταν θέμα απόκτησης φήμης και εμπιστοσύνης μέσω επίδειξης γνώσεως.
Αντίθετα τα επαγγελματικά οχήματα μεταφοράς: φορτηγά κάθε μεγέθους και λεωφορεία ήταν περιζήτητα σε ένα κόσμο που κτίζονταν με γοργούς ρυθμούς.
Ο κύριος όγκος εργασίας της εταιρίας του Θεολόγου προφανώς ήταν το κτίσιμο φορτηγών και λεωφορείων σε έτοιμα σασσί φόρντ του 1920 που εισήγαγε.
Στα 1925 αντιμετωπίζει έντονο ανταγωνισμό από τους:
ΤΟΥΡΝΙΚΙΩΤΗ στην Αθήνα
Λεωφορείο Τουρνικιώτη δρομολόγιο στα Τρίκαλα
και
Τζαμαρία Μπουχάγιερ στην Πάτρα,
1923 λεωφορείο Μπουχάγιερ Πάτρα
κατασκευαστές που επίσης κατασκευάζουν φορτηγά και λεωφορεία και που καταφέρνουν να αγοράζουν με καλύτερους όρους πρώτες ύλες πιθανότατα από τους ίδιους προμηθευτές, οπότε μοιράζεται η λεγόμενη πίτα της αγοράς αυτοκινήτων, δηλαδή φορτηγών και λεωφορείων, στενεύοντας τα περιθώρια κέρδους.
Μην αντέχοντας τον έντονο ανταγωνισμό ο Θεολόγου αλλά και την έντονη κοινωνική αναταραχή κλείνει μετά από κάποια χρόνια.
To όνομα του ενός ανταγωνιστή ήταν Τζαμαρίας (Γιάννης- Μάριος) και έμελλε να γράψει με ορμητήριο την Πάτρα, μια ιστορία που έτρεξε στους δρόμους πολλών πόλεων, οι οποίες είδαν τα περίφημα λεωφορεία του με την επωνυμία Μπουχάγιερ στα πλευρά τους, να μαρτυρούν την ύπαρξη ενός μεγάλου Κεφαλλονίτη αμαξοποιού με καταγωγή από την Μάλτα και υπηκοότητα αγγλική.
Ο Τζαμαρίας[Γιάννης-Μάριος] Μπουχάγιερ που ίδρυσε το ιστορικό εργοστάσιο καροσερί αυτοκινήτων και λεωφορείων, γεννήθηκε στην Κεφαλονιά, όπου και έκανε τα πρώτα του βήματα εργαζόμενος στο αμαξοποιείο του Βεργωτή, για να ανοίξει στη συνέχεια τα πανιά του για την Αθήνα και την Ιερά Οδό και να καταλήξει, γύρω στα 1910 να εγκατασταθεί στην Πάτρα στην Τσαμαδού 38-40, ιδρύοντας το περίφημο καροποιείο και αμαξοποιείο του.
Οι βαλκανικοί πόλεμοι, η Μικρασιατική καταστροφή και ο Δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος καταστρέφουν αυτές τις προσπάθειες και τα πάντα ξεκινούν από την αρχή με κατεστραμμένη την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Υπάρχει ακόμα μία προπολεμική καταγραφή του 1920 ελληνικής κατασκευής αυτοκίνητου, και αυτό είναι το όχημα του Π. Ταγκαλάκη. Δεν έχουμε όμως περισσότερα στοιχεία.
O Π.Ταγκαλάκης έγινε επίσης κατασκευαστής αμαξωμάτων από την δεκαετία του 1920. Το 1922 συνεργάστηκαν με τον Τουρνικιώτη και από το1934 μέχρι σήμερα διατηρεί την εταιρεία με διακοπή στον πόλεμο που επιτάχθηκε η βιομηχανία.
Τα μοντέλα που έφτιαχνε η εταιρία το 1936 παραγγέλθηκαν από το στρατό επί υπουργού στρατιωτικών Μεταξά και ήταν βασισμένο σε μηχανικά μέρη Μερσέντες με παραγγελία του Ελληνικού στρατού.
Επίσης το 1936 επί υπουργού στρατιωτικών Μεταξά παραγγέλθηκε ένα υπόδειγμα και τα σασσί για 48 οχήματα από το γαλλικό SomuaMcg5 που υλοποίησε η εταιρεία του Π.Ταγκαλάκη σήμερα ΤΕΜΑΞ εταιρεία πυροσβεστικών οχημάτων.
Η εταιρία Ταγκαλάκη τώρα ΤΕΜΑΞ δηλαδή στήριξε με απόλυτο τρόπο τον αγώνα των στρατιωτών μας στην Πίνδο και την ετοιμότητα μεταφοράς των στρατιωτών μας.
Πάνω στη παραγωγική της δυνατότητα στήριξε το Έθνος μας την άμεση επέμβαση του στρατεύματος στην πιο κρίσιμη φάση του αγώνα του εναντίον της ιταλικής αυτοκρατορίας με τα γνωστά αποτελέσματα.
Η εταιρία Ταγκαλάκης και η εταιρία Μπουχάγερ έφτασαν στις μέρες μας παράγοντας έργο τεράστιο και όπως πάντα άγνωστο στο ευρύ κοινό.
Η μια λειτουργεί ως: ΤΕΜΑΞ εταιρεία πυροσβεστικών οχημάτων και η ΜΠΟΥΧΑΓΕΡ έκλεισε μόλις το 1990 με το γενικότερο κλίμα εξόντωσης κάθε παραγωγικού τομέα της Ελλάδος.
Οι περιπτώσεις αυτές κι άλλες πολλές που δεν έχουμε βρει ακόμη επαρκή στοιχεία είναι οι εταιρίες παραγωγής αυτοκινήτων από το 1916 μέχρι το τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πόλεμου που εξετάζουμε εδώ.
Θα πρέπει να θυμηθούμε και να καταλάβουμε ορισμένες καταστάσεις που επικρατούσαν όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κατεστραμμένο κόσμο τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια.
Θα επικεντρωθούμε στον χώρο της Ευρώπης που έπαθε τις μεγαλύτερες ζημιές.
Η Ευρώπη που μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, προσπαθεί να γιατρέψει τις πληγές της και να σταθεί στα πόδια της.
Άσχετα αν υπήρξαν νικητές ή ηττημένοι όλες οι χώρες είχαν σοβαρά προβλήματα:
-Κατεστραμμένη οικονομία
-Κατεστραμμένη βιομηχανία: κτιριακό, εργαλιακό εξοπλισμό
-Ανυπαρξία πρωτογενών πρώτων υλών
-Μικρές ποσότητες παραγωγής καυσίμων, και με τεράστιο κόστος οι υπάρχουσες.
-Ελάχιστο εξειδικευμένο επιστημονικό και εργατικό προσωπικό
Εάν επιπλέον εστιάσουμε στην αυτοκινητοβιομηχανία,θα δούμε ότι εκεί επικράτησε το χάος.
Κύριοι και σοβαροί κατασκευαστές υπήρχαν προπολεμικά σε όλες τις βιομηχανικές χώρες:
Στην Αγγλία, που για τις ανάγκες του πολέμου όσοι είχαν επιβιώσει από τους βομβαρδισμούς, παρήγαγαν μόνο πολεμικές μηχανές.
Στην Γαλλία που μετά την γρήγορη κατάληψή της από τους Γερμανούς άλλαξε την παραγωγή της και εξυπηρετούσε μόνο την Γερμανική πολεμική βιομηχανία.
Στην Ιταλία που υπέστη στα τέλη του πολέμου καταστροφές τόσο από τις συμμαχικές δυνάμεις, όσο και από τους Γερμανούς.
Στην Γερμανία αν και ήταν η κυριότερη και ισχυρότερη βιομηχανία της εποχής αντιμετώπισε σωρεία προβλημάτων μεταπολεμικά:
α. Πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες είχαν αλλάξει το προϊόν παραγωγής λόγω πολεμικών αναγκών,
β.Μετά τους μαζικούς συμμαχικούς βομβαρδισμούς ελάχιστα εργοστάσια σώθηκαν
γ.Ολόκληρα εργοστάσια δηλαδή ολόκληρος ο εργαλειακός, μηχανολογικός και σχεδιαστικός εξοπλισμός μαζί με τους τεχνίτες, μεταφέρθηκαν σε άλλες χώρες.
Παράδειγμα: ολόκληρο το εργοστάσιο της OPEL, μεταφέρθηκε στην Ρωσία,και εκεί φτιάχτηκαν τα πρώτα Μόσκοβιτς.
Σε αυτές τις συνθήκες αρχίζει λοιπόν η σχεδίαση και η κατασκευή των πρώτων Ευρωπαϊκών αυτοκινήτων με κάποιες κοινές επιδιώξεις λόγω κοινών συνθηκών:
-Απλή σχεδίαση, ώστε να είναι φθηνή και εφικτή η κατασκευή, στις λιγοστές υπάρχουσες διασωθείσες εγκαταστάσεις, και με σχετικά ανειδίκευτο τεχνικό προσωπικό.
-Χρήση υπαρχουσών πρώτων υλών
-Κινητήρες οικονομικοί και αξιόπιστοι γιατί η φτώχεια ήταν απόλυτη.
Ότι δηλαδή ίσχυε και στο τέλος του πρώτου παγκόσμιου πολέμου αλλά η τεχνολογία λόγω και των πολέμων στο μεταξύ είχε κάνει τεράστια άλματα.
Η τεχνολογία των πολεμικών οχημάτων όπως και εξαρτήματα τους αλλάζουν τώρα χρήση και γεννιούνται τα νέα δεδομένα και δυναμική στη μεταπολεμική βιομηχανία.
πηγές:
Λεονάδρος Μπήτρος
''Η ιστορία της ελληνικής αυτοκινητοβιομηχανίας''
http://www.24grammata.com/?p=4102
Γιώτα Κοντογεωργοπούλου
"Πάτρα: Ένας μεγάλος αμαξοποιός με το όνομα Τζαμαρία Μπουχάγερ- Ο άνθρωπος που έδωσε σχήμα στα κάρα, τα αυτοκίνητα και τα λεωφορεία που αγαπήσαμε-''
http://www.thebest.gr/news/index/viewStory/387751
Θανάσης Καλτσούδας
Ελληνικά στρατιωτικά οχήματα-Greek Military Vehicles
https://grvehicles.wordpress.com/category/1940-1941/
1774Ιδρύεται η πρώτη κοινότητα των Shakers στις Ηνωμένες Πολιτείες.
1835Ο Samuel Colt εφευρίσκει το περίστροφο.
1844Ο Samuel Morse στέλνει το πρώτο τηλεγράφημα.
1851Ο J. Paxton σχεδιάζει το Crystal Palace για την μεγάλη Διεθνή Έκθεση στο Λονδίνο.
1854Ο Thonet παρουσιάζει τις πρώτες καρέκλες από λυγισμένο ξύλο.
1859Ο Thonet παρουσιάζει την Καρέκλα Νο 14.
1869Το περιοδικό Die Jugend (Νεότητα) εκδίδεται για πρώτη φορά.
1870Ξεκινάει η εποχή της Γερμανικής Βιομηχανικής ανάπτυξης.
1873Ξεκινάει η βιομηχανική παραγωγή των γραφομηχανών “Remington”.
1875O Thomas Edison ανακαλύπτει την λυχνία πυρακτώσεως.
1876Ο Alexander Graham Bell παρουσιάζει το τηλέφωνο στην Διεθνή Έκθεση στα Φιλαδέλφεια.
1889Κτίζεται ο πύργος του Άιφελ για την Έκθεση των Παρισίων.
1893Η Διεθνής Έκθεση στο Σικάγο.
Ο Victor Horta σχεδιάζει το "Tassel House" στις Βρυξέλες.
1897Εμφάνιση της Βιεννέζικης Secesion.
1898Ιδρύεται τo εργαστήρι της Δρέσδης (Dresden Workshop) για εμπορεύσιμη τέχνη.
1905Ο Josef Hoffman σχεδιάζει το “Stoclet Palace” στις Βρυξέλες.
1907Ο Leo Henry Baekeland εφευρίσκει τον Βακελίτη.
Ιδρύεται ο Γερμανικός Καλλιτεχνικός Σύνδεσμος (Werkbund).
Ο Peter Behrens ξεκινάει την συνεργασία του με την AEG.
1908Η Ford παρουσιάζει το αυτοκίνητο Μοντέλο Τ.
Ο Adolf Loose παρουσιάζει το έργο του “Ornament and Crime”.
1909O Filippo Tommaso Marinetti εκδίδει το «Πρώτο Φουτουριστικό Μανιφέστο».
1913Η πρώτη γραμμή παραγωγής ξεκινάει στην εταιρεία Ford.
1914H Διεθνής Έκθεση του Γερμανικού Καλλιτεχνικού Συνδέσμου (Werkbund) στην Κολωνία.
1917Ίδρυση της ομάδας de Stijl.
O Gerrit Rietvelt σχεδιάζει την «Κόκκινη - Μπλέ Καρέκλα».
1919Συντάσσεται το Μανιφέστο του Bauhaus.
1923O Lásló Moholy – Nagy συμμετέχει στο Bauhaus.
Ο Le Corbusier γράφει το έργο του «Προς μια Νέα Αρχιτεκτονική».
1924Ο Gerrit Rietveld σχεδιάζει το “Schröder House” στην Ουτρέχτη.
Κατασκευάζεται η λάμπα του Wagenfeld στο Bauhaus.
1925η έκδοση της εφημερίδας “Die Form” του Γερμανικού Καλλιτεχνικού Συνδέσμου (Werkbund).
O Marcel Breuer σχεδιάζει την “Wassily Chair”.
Γίνεται η Διεθνής Έκθεση “Arts Décoratifs et Industriels Modernes” στο Παρίσι.
Το Bauhaus μεταφέρεται στο Ντεσάου.
1926Ο Adolf Loos σχεδιάζει το “Tzara House” στο Παρίσι.
Ο J.J.P. Oud σχεδιάζει το “Café de Unie” στο Ρότερνταμ.
1927Έκθεση με θέμα το «Διαμέρισμα» του Γερμανικού Καλλιτεχνικού Συνδέσμου (Werkbund).
1928Ο Gio Ponti εκδίδει το περιοδικό Domus.
Οι Le Corbusier, P.Jeaneret, C.Perriand δημιουργούν τις Καρέκλες LC3 και LC4.
1928–29Ο Mies Van de Rohe σχεδιάζει το Γερμανικό Περίπτερο και την “Barcelona Chair” για την Διεθνή Έκθεση της Μπαρτσελόνα.
Ο Raymond Loewy σχεδιάζει το “Gestetner Dublicator”.
Εμφανίζεται το Μεγάλο Κράχ.
Ιδρύεται το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στην Νέα Υόρκη.
1930Έκθεση του Γερμανικού Καλλιτεχνικού Συνδέσμου (Werkbund) στο Παρίσι.
Ο Mies Van der Rohe γίνεται ο τελευταίος Διευθυντής του Bauhaus.
1932Εμφανίζονται τα αεροδυναμικά τρένα από τους Bel Geddes,Dreyfuss και Loewy.
Ίδρυση της Ακαδημίας “Cranbrook”-κατασκευή του κτιρίου.
“Empire State” στην Νέα Υόρκη.
1933Οι Ναζί καταλαμβάνουν την εξουσία στην Γερμανία.
Υποστήριξη για την διάδοση του Ραδιοφώνου.
Το Bauhaus κλείνει.
1934Ο Gerrit Rietvelt σχεδιάζει την καρέκλα “zig – zag”.
Ο F.Porsche σχεδιάζει τα πρωτότυπα μοντέλα αυτοκινήτων της εταιρίας Volkswagen.
1935Οι Pierre Jules Boulanger και André Lefèbre σχεδιάζουν το πρωτότυπο αυτοκινήτου Citroen "2CV".
1935–39O Alvar Aalto σχεδιάζει την καρέκλα 406 (αναρτημένη καρέκλα από αντικολλητή ξυλεία).
1937O Walter Gropius διδάσκει στην Αρχιτεκτονική σχολή του Harvard.
O Wallace Hume Carothers πατεντάρει το νάυλον.
Στο Παρίσι διεξάγεται Διεθνής Έκθεση.
Ο László Moholy Nagy ιδρύει το Νέο Bauhaus στο Σικάγο.
1938O Mies Van der Rohe γίνεται Διευθυντής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Ιλινόι στο Σικάγο.
Εγκαίνια του Εργοστασίου της Volkswagen στο Βολφσμπούργκ της Γερμανίας.
O Raymond Loewy σχεδιάζει το τρένο S1 για την σιδηροδρομική εταιρία της Πενσυλβάνια.
1939Εγκαίνια της Παγκόσμιας Έκθεσης στην Νέα Υόρκη «Χτίζοντας τον κόσμο του Αύριο».
1940Ο Charles Eames και ο Eero Saarinen κερδίζουν τον Διαγωνισμό «Οργανικό Design στην επίπλωση της κατοικίας» του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης.
Ο Raymond Loewy σχεδιάζει το πακέτο των Lucky Strike.
1946Πρώτη εμφάνιση του μυθικού σκούτερ "Vespa".
1947Επανασύσταση του Γερμανικού Καλλιτεχνικού Συλλόγου (Werkbund).
1949Έκθεση του Γερμανικού Καλλιτεχνικού Συνδέσμου (Werkbund) στην Κολωνία με τίτλο “New Living”.
1951Οι πρώτες έγχρωμες τηλεοράσεις πωλούνται στις Η.Π.Α.
Ίδρυση του Συμβουλίου Design (Council for Design) στο Ντάρμσταντ.
1952Ο Arne Jacobsen σχεδιάζει την ”Ameise Chair”.
Εφευρίσκεται το πολυπροπυλένιο.
1953Ξεκινάει η λειτουργία της Ακαδημίας Design στο Ούλμ.
1954Γίνεται η πρώτη απονομή του Βραβείου “Compasso D’Oro” που φτιάχτηκε από το πολυκατάστημα “La Rinascente”.
To σκαμπώ “Ulm”, σχεδιάζεται από τους Μ.Bill και Η.Gugelot
1956–59O Frank Lloyd Wright σχεδιάζει το Μουσείο Guggenheim στην Νέα Υόρκη.
1958Διεξάγεται η Έκθεση στις Βρυξέλλες.
Ο Charles Eames σχεδιάζει την "Lounge Chair"
1959Ιδρύεται η VDID (Ένωση Γερμανών Βιομηχανικών Σχεδιαστών).
1965Ο Marco Zanuso σχεδιάζει το αναδιπλούμενο Ραδιόφωνο TS 502,για την Brionvega.
Ο Theodor W.Adorno συγγράφει το έργο του “Functionalism Today”.
Oι φούστες μίνι έρχονται στη μόδα.
1966Ιδρύεται το Superstudio στο Μιλάνο.
1968Η Ακαδημία του Design στην Ούλμ κλείνει.
Ο Panton σχεδιάζει την “ Side Chair”.
Ο Werner Nehls συγγράφει το έργο «Οι ιερές αγελάδες του Φονξιοναλισμού πρέπει να θυσιαστούν»
1969Ο Ettore Sottsass σχεδιάζει την φορητή γραφομηχανή «Valentine» για την Olivetti.
Ο Joe Colombo παρουσιάζει το “Central living block” στην έκθεση “Visiona” στην Κολωνία.
Ο Giancarlo Piretti σχεδιάζει την αναδιπλούμενη καρέκλα "Plia".
1970Ιδρύεται το Διεθνές Κέντρο Design στο Βερολίνο.
Ο Werner Panton παρουσιάζει τα “Landscapes for living” στο περίπτερο “Visiona” της έκθεσης επίπλων της Κολωνίας.
1972Η Έκθεση «Ιταλία , το νέο εγχώριο τοπίο» ανοίγει στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης.
O Richard Sapper σχεδιάζει την λάμπα "Tizio".
1973O Mario Bellini σχεδιάζει την αριθμομηχανή “Divisuma 18” για την Olivetti.
Έκθεση «Global tools» στο Μιλάνο.
1974Ο Roland Moreno φτιάχνει την πρώτη κάρτα μνήμης για δεδομένα Ηλ.Υπολογιστή.
1975O Charles Jencks διαδίδει τον όρο Μετα-μοντέρνο.
1976Ίδρυση του Studio Alchimia.
1977To Documenta 6 στο Κάσελ της Γερμανίας παρουσιάζει το “Utopian design”.
1979Η Sony κυκλοφορεί το Walkman.
H Philips και η Sony αναπτύσσουν το CD.
H IBM φτιάχνει τον πρώτο εκτυπωτή laser.
1980Η Alessi δημιουργεί αντικείμενα κατοικίας από σύγχρονους αρχιτέκτονες.
Ίδρυση του Memphis Studio.
Η εταιρία Apple κυκλοφορεί τον υπολογιστή Macintosh.
Εγκαινιάζεται το Forum Design στο Λίντς.
1982Η Έκθεση “Lost furniture –more beautiful living” ( möbel perdu ) γίνεται στο Μουσείο Τέχνης και Εμπορίου του Αμβούργου.
Ο J.F.Lyotard παρουσιάζει την “Post-modern science”.
1983Ίδρυση της Swatch.
Ίδρυση του “möbel perdu” στο Αμβούργο.
19851985 Ίδρυση του Pentagon.
1986Έκθεση «Living from the senses” στο Ντύσσελντορφ.
Ο Ron Arad σχεδιάζει την «Well-tempered chair”.
1987To New Design Studio αποκτά την δική του πτέρυγα στην Documenta (Κάσελ).
1988Ιδρύεται το Design Workshop στο Βερολίνο.
1989Εγκαινιάζεται το Μουσείο Design στο Λονδίνο.
Μουσείο Design της Εταιρίας Vitra στο Weil του Ρήνου (Ελβετία).
1990Ο Philippe Stark σχεδιάζει την οδοντόβουτσα "Floucaril".
1991Ο N.Foster σχεδιάζει τον τηλεοπτικό πύργο “Olympia” στην Βαρκελώνη.
1992Εγκαινιάζεται η Παγκόσμια Έκθεση Expo στην Σεβίλλη.
1993Η έκθεση “Design, mirror of an age” λαμβάνει χώρα στο Grand Palace (Παρίσι).
Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ
Στην ιστορία της τέχνης γενικά και του σχεδιασμού ειδικότερα υπάρχουν τρεις βασικές φάσεις ανάπτυξης που αναπτύσσονται ελικοειδώς-εξελικτικά:
1. η πρωτόγονη φάση ή άγουρη ή πρώιμη [πχ η Αρχαϊκή εποχή] αντίστοιχη στο ύφος του Κούρου και της Κόρης στη γλυπτική, εδώ είναι ανεπτυγμένα μεν σε σημαντικό βαθμό [αλλά πάντως ελλειπή] τα συστατικά μορφολογικά στοιχεία του έργου υπάρχει θα λέγαμε μια μικρή υστέρηση της φόρμας σε σχέση με την πνευματικότητα που είναι πλήρης.
2.η ολοκληρωμένη φάση ή ώριμη ή κλασσική[πχ η Κλασσική εποχή ] αντίστοιχη στο ύφος της Αφροδίτης της Μήλου ή του Δισκοβόλου ή της όποιας Καρυάτιδας του Παρθενώνα όπου υπάρχει μια ισορροπία μεταξύ μορφής και πνευματικότητας που είναι εξίσου προχωρημένες και σε αρμονία-ισορροπία μεταξύ τους
3.η κορεσμένη φάση ή ύστερη ή παραώριμη [πχ η ύστερη Ελληνιστική εποχή] αντίστοιχη του Λαοκόοντα όπου η μορφή υπερισχύει της πνευματικότητας υπό την έννοια ότι γίνεται πιο λεπτεπίλεπτη και προσεγμένη σε βαθμό που να υπερισχύει αυτής οδηγώντας σε μια ανισορροπία και μια υπερβολή μια εμμονή στην τελειότητα της φόρμας.
αλλιώς οι τρεις αυτές φάσεις αντιστοιχούν στη δημιουργία την άνοδο και τη πτώση ενός πολιτιστικού ρεύματος.